آندرومدا در اساطیر یونان: شاهزاده‌ای قربانی یا قهرمان؟
امروزه نام آندرومدا برای ما یادآور کهکشانی باشکوه، سحابی آندرومدا و یا صورت فلکی آندرومدا است که در نزدیکی صورت فلکی اسب بالدار (Pegasus) قرار دارد. همچنین فیلم‌ها و سریال‌هایی نیز با الهام از نام این شاهزاده افسانه‌ای یونان باستان ساخته شده‌اند. اما در دل تاریخ باستان، آندرومدا شخصیتی فراتر از یک نام است؛ او یک شاهزاده قهرمان در دل اسطوره‌های یونانی است که داستان زندگی‌اش پر از ماجراجویی، فداکاری و عشق است.
در ادامه به بررسی داستان این شاهزاده افسانه‌ای و جایگاه او در اسطوره‌های یونانی می‌پردازیم.
آندرومدا که بود؟ قربانی خشم خدایان
آندرومدا، شاهزاده‌ای نگون‌بخت، دختر ملکه خودپسند، کاسیوپیا، همسر سفئوس، پادشاه اتیوپی، بود. خودستایی کاسیوپیا که مدعی بود از پریان دریایی زیباتر است، خشم پوزئیدون، خدای دریا، را برانگیخت. پوزئیدون هیولای دریایی عظیمی را برای نابودی سواحل گسیل کرد.
پیشگویی به پادشاه گفت که تنها راه رهایی از این هیولا، قربانی کردن دختر باکره‌اش، آندرومدا، به هیولا است. پادشاه سفئوس، با قلبی اندوهگین، آندرومدا را به صخره‌ای در دریا زنجیر کرد؛ سرنوشتی مشابه داستان کوپید و سایکی در روایات رومی.
درست در همین هنگام بود که پرسئوس، قهرمان نامدار، از آنجا عبور می‌کرد. او که هنوز صندل‌های بالدار هرمس را به پا داشت، همان‌هایی که برای بریدن سر مدوسا با دقت و نگاه کردن در آینه به کار برده بود، آندرومدا را دید. پرسئوس ماجرا را پرسید و بلافاصله پیشنهاد داد که در ازای ازدواج با آندرومدا، او را نجات دهد و هیولا را از بین ببرد. پدر و مادر آندرومدا که نجات دخترشان در اولویت قرار داشت، بی‌درنگ با این شرط موافقت کردند.
بدین ترتیب، پرسئوس هیولا را کشت، شاهزاده خانم را از زنجیر رها کرد و آندرومدا را به آغوش پدر و مادری که از رهایی او بسیار شادمان بودند، بازگرداند.
جشن عروسی آندرومدا و دردسرهای ناخوانده
هنوز جشن و سرور رهایی آندرومدا به پایان نرسیده بود که فینئوس، نامزد سابق آندرومدا، که قبل از زنجیر شدن او به صخره با وی نامزد کرده بود، سر رسید و مدعی پس گرفتن عروسش شد. پرسئوس استدلال کرد که با قربانی شدن آندرومدا، قرارداد نامزدی باطل شده است (و اگر فینئوس واقعاً او را می‌خواست، چرا خودش هیولا را نکشت؟). اما از آنجا که روش‌های مسالمت‌آمیز پرسئوس نتوانست فینئوس را راضی کند، پرسئوس سر مدوسا را بیرون آورد و به رقیبش نشان داد. پرسئوس می‌دانست که نباید به سر مدوسا نگاه کند، اما رقیبش این را نمی‌دانست و مانند بسیاری دیگر، فینئوس درجا تبدیل به سنگ شد.
پرسئوس بعداً شهر موکنای (Mycenae) را بنا نهاد و آندرومدا ملکه آنجا شد. اما پیش از آن، آندرومدا اولین پسرش، پرسس (Perses) را به دنیا آورد که پس از مرگ پدربزرگش، برای حکومت بر اتیوپی در آنجا ماند. (پرسس به عنوان پدر اساطیری پارسیان شناخته می‌شود.)
فرزندان پرسئوس و آندرومدا شامل پسرانی به نام‌های پرسس، آلکائوس (Alcaeus)، استنلوس (Sthenelus)، هلئوس (Heleus)، مستور (Mestor)، الکتریون (Electryon) و یک دختر به نام گورگوفونه (Gorgophone) بودند.
پس از مرگ، آندرومدا به عنوان صورت فلکی آندرومدا در آسمان قرار گرفت. هیولایی که برای نابودی اتیوپی فرستاده شده بود نیز به صورت فلکی نهنگ (Cetus) تبدیل شد.
