خرچنگ اسکوات: زیست‌شناسی، گونه‌ها، تغذیه و زیستگاه این سخت‌پوست ناشناخته
شاید نام خرچنگ‌های اسکوات (Squat Lobsters) به گوش خیلی‌ها نخورده باشد، اما این سخت‌پوستان کوچک و رنگارنگ، اصلا پنهان نیستند. در کتاب "زیست‌شناسی خرچنگ‌های اسکوات" (The Biology of Squat Lobsters)، پور و همکارانش تاکید می‌کنند که این موجودات در واقع بسیار غالب، پرشمار و قابل مشاهده هستند.
خرچنگ‌های اسکوات، سخت‌پوستانی غالب، پرشمار و بسیار قابل مشاهده در کوه‌های زیردریایی، حاشیه‌های قاره‌ای، بسیاری از محیط‌های فلات قاره و صخره‌های مرجانی در تمام اعماق و همچنین در دهانه‌های گرمابی هستند.
این جانوران اغلب رنگارنگ، به وفور در عکس‌ها و فیلم‌های زیر آب دیده می‌شوند.
تنوع گونه‌های خرچنگ اسکوات
تاکنون بیش از 900 گونه مختلف از خرچنگ‌های اسکوات شناسایی شده‌اند و تصور می‌شود که تعداد بسیار بیشتری هنوز کشف نشده باشند. یکی از مشهورترین آن‌ها در سال‌های اخیر، "خرچنگ یتی" (Yeti Crab) است که طی تحقیقات مرتبط با "سرشماری حیات دریایی" (Census of Marine Life) کشف شد.
ویژگی‌های ظاهری خرچنگ‌های اسکوات
خرچنگ‌های اسکوات معمولاً کوچک و رنگارنگ هستند. طول بدن آن‌ها بسته به گونه، از حدود 2.5 سانتی‌متر تا 10 سانتی‌متر متغیر است. این سخت‌پوستان 10 پا دارند که اولین جفت آن‌ها بسیار بلند بوده و دارای چنگال هستند. سه جفت بعدی برای راه رفتن استفاده می‌شوند. جفت پنجم، چنگال‌های کوچکی دارد و ممکن است برای تمیز کردن آبشش‌ها به کار رود. این جفت پا نسبت به پاهای خرچنگ‌های "واقعی" بسیار کوچک‌تر است.
خرچنگ‌های اسکوات شکم کوتاهی دارند که زیر بدنشان جمع شده است. برخلاف لابسترها و خرچنگ‌های آب شیرین، خرچنگ‌های اسکوات اندام‌های دمی واقعی (uropods) ندارند که تشکیل‌دهنده پره دمی هستند.
کوکتل لابستر؟
خرچنگ‌های اسکوات در زیرراسته "آنومورا" (Anomura) قرار دارند. بسیاری از جانوران این زیرراسته با عنوان "خرچنگ" شناخته می‌شوند، اما خرچنگ واقعی نیستند. آن‌ها لابستر هم نیستند. در واقع، خرچنگ‌های اسکوات به خرچنگ‌های هرمیت نزدیک‌ترند تا به لابسترها (مانند لابستر آمریکایی). در بازار غذاهای دریایی، ممکن است به عنوان لابسترهای "لانگوستینو" (langostino) (لانگوستینو در زبان اسپانیایی به معنی "میگو" است) به فروش برسند و حتی به عنوان کوکتل میگو عرضه شوند.
رده‌بندی علمی خرچنگ‌های اسکوات
- فرمانرو: جانوران (Animalia)
- شاخه: بندپایان (Arthropoda)
- زیرشاخه: سخت‌پوستان (Crustacea)
- رده: نرم‌زرهیان (Malacostraca)
- زیررده: یومالاکوستراکا (Eumalacostraca)
- راسته: ده‌پایان (Decapoda)
- زیرراسته: آنومورا (Anomura)
- خانواده‌ها: کیروستی‌لیدا (Chirostylidae) و گالاتیئیدا (Galatheidae)
زیستگاه و پراکندگی خرچنگ‌های اسکوات
خرچنگ‌های اسکوات در اقیانوس‌های سراسر جهان، به جز سردترین آب‌های قطب شمال و جنوب، زندگی می‌کنند. آن‌ها را می‌توان در بستر‌های شنی و پنهان در بین صخره‌ها و شکاف‌ها یافت. همچنین ممکن است در اعماق دریا در اطراف کوه‌های زیردریایی، دهانه‌های گرمابی و در دره‌های زیر آب نیز یافت شوند.
تغذیه خرچنگ‌های اسکوات
رژیم غذایی خرچنگ‌های اسکوات بسته به گونه، متفاوت است. برخی از آن‌ها از پلانکتون‌ها، مواد آلی تجزیه شده (detritus) یا حیوانات مرده تغذیه می‌کنند. برخی دیگر در دهانه‌های گرمابی از باکتری‌ها تغذیه می‌کنند. برخی گونه‌ها (مانند Munidopsis andamanica) حتی برای خوردن چوب درختان غرق شده و بقایای کشتی‌ها تخصص یافته‌اند.
تولید مثل خرچنگ‌های اسکوات
اطلاعات دقیقی در مورد عادات تولید مثلی خرچنگ‌های اسکوات در دست نیست. مانند سایر سخت‌پوستان، آن‌ها تخم می‌گذارند. تخم‌ها به لارو تبدیل می‌شوند که در نهایت به خرچنگ‌های اسکوات جوان و سپس بالغ تبدیل می‌شوند.
حفاظت و کاربردهای انسانی
خرچنگ‌های اسکوات نسبتاً کوچک هستند، به همین دلیل صنعت ماهیگیری گسترده‌ای حول آن‌ها شکل نگرفته است. با این حال، همانطور که پیشتر اشاره شد، ممکن است صید شده و به عنوان میگوی کوکتل یا در غذاهای "لابستر" به فروش برسند. همچنین می‌توان از آن‌ها به عنوان خوراک برای مرغ‌ها و در مزارع پرورش ماهی استفاده کرد.
