کشف مقبره فرعون توت عنخ آمون

کشف مقبره فرعون توت عنخ آمون در نوامبر سال 1922 توسط هاوارد کارتر، باستان شناس و مصرشناس بریتانیایی، یکی از مهمترین و شگفت انگیزترین کشفیات باستان شناسی تاریخ بود. این کشف، که نه فقط به دلیل قدمت و عظمت خود، بلکه به خاطر ذخایر بی نظیری که در آن یافت شد، توجه جهانیان را به خود جلب کرد. در دل دره پادشاهان مصر، مقبره ای مدفون بود که طی بیش از 3000 سال به طور تقریبی دست نخورده باقی مانده بود. این مقاله به روایت مسیر جستجو برای یافتن این مقبره و تأثیرات آن بر تاریخ و فرهنگ معاصر می پردازد.

تجربه کارتر و همکاری با لرد کارنارن

هاوارد کارتر، باستان شناس برجسته، پس از 31 سال کار در مصر، به ویژه در زمینهٔ باستان شناسی و کاوش های مربوط به مقابر فرعونی، به آرامی به محبوبیت رسید. او در سن 17 سالگی به کار در مصر آغاز کرد و به دلیل مهارت های هنری اش برای کپی برداری از صحنه ها و نوشته های دیواری مشغول به کار شد. در سال 1899، کارتر به عنوان بازرس کل آثار باستانی در مصر بالایی منصوب شد و چهار سال بعد از این سمت کناره گیری کرد تا به همکاری با لرد کارنارن بپردازد.

لرد کارنارن، جورج ادوارد استانه پ مالیونوکس هربرت، به خاطر علاقه اش به باستان شناسی و ماجراجویی های باستان شناسی به مصر سفر کرد. او پس از تجربه ای ناموفق در جستجوی آثار باستانی در فصل های قبلی، تصمیم به استخدام کارتر گرفت تا این بار با تجربه و دانش او، تحقیقات را به طور جدی تری پیگیری کند. این همکاری به ویژه در کشف مقبره توت عنخ آمون منجر به یک نتیجه شگرف و بی نظیر شد.

تلاش های این دو نفر به علت جنگ جهانی اول با وقفه هایی مواجه شد، اما کارتر و کارنارن در پاییز 1917 با عزم و اراده ای تازه تحقیقات خود را در دره پادشاهان آغاز کردند. شواهدی که کارتر در طول این تحقیقات پیدا کرده بود مانند ظروف سرامیکی، لایه هایی از طلا و اشیای تدفینی نام توت عنخ آمون را بر روی خود داشتند و او را به این باور رساند که مقبره این فرعون هنوز پیدا نشده است. همچنین، entusiasmo و اشتیاق کارتر برای جستجوی مکان های خاص بر اساس شواهد کشف شده، نشان دهندهٔ عزم بی سابقه او در این زمینه بود.

جستجوی طولانی و چالش های آن

فرایند کشف مقبره توت عنخ آمون یک سفر طولانی و پرچالش بود که به سال ها تلاش و عقب نشینی های متعدد نیاز داشت. کارتر و لرد کارنارن در ابتدا با شتاب و امیدواری به جستجوی این مقبره پرداخته بودند، اما جنگ جهانی اول تقریباً همه فعالیت های باستان شناسی آنان را متوقف کرد. این جنگ باعث شد که کارتر به مدت چند سال فعالیت های خود را نیز متوقف کند و دلیلی بر ناامیدی آن ها باشد.

پس از پایان جنگ، در پاییز 1917، کارتر و کارنارن شروع به کاوش جدی در دره پادشاهان کردند. کارتر با شواهدی مواجه شد که او را قانع می کرد هنوز مقبره توت عنخ آمون پیدا نشده است. از جمله نشانه هایی که توجه او را جلب کرد، می توان به یک فنجان فایانس، تکه ای از طلا و مجموعه ای از اشیای تدفینی اشاره کرد که همه دارای نام توت عنخ آمون بودند. این شواهد کارتر را به جستجوی متمرکزتر و عمیق تر ترقیب کرد.

با وجود تلاش های فراوان، کارتر و کارنارن در طی پنج سال جستجو نتوانستند چیزی فراتر از یک سری کاوش های غیرموفق پیدا کنند. در نهایت، لرد کارنارن تصمیم به متوقف کردن جستجو گرفت. با این حال، پس از بحث و گفت وگو با کارتر، او به وی اجازه داد که یک فصل آخر دیگر نیز برای جستجو انجام دهد. این فصل نهایی، با تلاش مضاعف و یاری کارگران در حفاری، به کشفاتی فراموش نشدنی انجامید.

همان طور که کارتر به جستجوی خود ادامه داد، عزم او روز به روز بیشتر شد. به طور مثال، او تصمیم گرفت منطقه ای را که شواهد به وی نشان داده بودند عمیق تر حفاری کند. کارتر با وجود تمام ناکامی ها و چالش ها، هیچ گاه از هدف خود دست نکشید و جسورانه پیش رفت. این عزم و اراده سرانجام به نتیجه رسید و آنها موفق به کشف مقبره شگفت انگیز توت عنخ آمون شدند.

فصل نهایی جستجو و کشف نخستین نشانه ها

فصل نهایی جستجو برای مقبره توت عنخ آمون در تاریخ 1 نوامبر 1922 آغاز شد و کارتر با همکاری کارگران خود، به حفاری در دره پادشاهان ادامه داد. کارتر به دنبال کشف حقیقتی بود که سال ها در جستجوی آن بود و همه ی تلاش ها و ناامیدی های گذشته او عنصر اصلی این فصل نهایی را شکل می داد. انرژی و اشتیاق او برای کشف، کارگران را نیز تشویق می کرد و جو هیجان انگیزی را در محل حفاری ایجاد کرده بود.

در روز چهارم از کار در این فصل، کارگران موفق به کشف یک مرحله ورودی به مقبره شدند که به آن ها نوید یافتن چیزهای شگفت انگیز را می داد. این کشف در واقع شروعی بود برای کشف رازهایی که توت عنخ آمون در دل مقبره اش پنهان کرده بود. کارتر، با دقت و احتیاط، مراحل را یکی پس از دیگری بررسی می کرد و از هر جزیی که یافت، به دقت ثبت نام می کرد.

کشفی که کارتر منتظر آن بود، جلوه ای شگفت انگیز داشت. او با دقت درب پوشیده شده را بررسی کرد و از روی مهرهای فشرده، تنها نمادهای مربوط به مقبره های سلطنتی را مشاهده کرد. هیجان او در این لحظه به حدی بود که ابراز کرد: “طرح این در بی شک از دوره هجدهم است. آیا ممکن است این مقبره، مقبره یک نجیب زاده باشد که به سبب رضایت شاهی در اینجا دفن شده است؟” این اظهارات نشان دهنده امید و جان فشانی او در جستجوی این گنجینه باستانی بود.

پس از کشف مراحل و ورودی، کارتر به طرز هوشمندانه ای تصمیم گرفت که تا زمان آماده شدن تمامی شرایط برای اعلام کشف خود، از نمایش ورود به مقبره خودداری کند. او به منظور حفظ امنیت، ورودی را دوباره پوشاند و با احتیاط کار خود را ادامه داد. این اقدام هوشمندانه او، در واقع یکی از کلیدهای موفقیتش در دنیای باستان شناسی بود و نشان دهنده دقت نظر او در حفاظت از این گنجینه های بی همتا بود.

در روز 6 نوامبر، کارتر با افتخار اعلام کرد که کشف شگفت انگیزی در دره انجام شده است. این کشف، آغاز فصل جدیدی در تاریخ باستان شناسی و مطالعه مصر باستان بود. با گذشت زمان و آماده سازی های لازم، کارتر و لرد کارنارن به زودی قادر خواهند بود تا ره گشای مقبره توت عنخ آمون و آثار باستانی حل شده در آن برمی آیند.

ورود به مقبره و مشاهده آثار درونی آن

پس از گذشت سه هفته از کشف نخستین نشانه ها، سرانجام در تاریخ 23 نوامبر 1922، لرد کارنارن و دخترش، لیدی اونری هربرت، به لوکسور رسیدند تا اولین ورود به مقبره فرعون توت عنخ آمون را مشاهده کنند. این لحظه تاریخی برای کارتر و تیمش نقطه عطفی به شمار می رفت، زیرا آن ها توانسته بودند نه تنها به مسیریابی ورودی مقبره دست پیدا کنند بلکه حالا نیز در آستانه ورود به دنیای اسرارآمیز آن بودند.

پس از پاک سازی مراحل و بررسی دقیق درهای پوشیده شده، لح ظهٔ تاریخی فرا رسید. کارتر در مرحله ای قرار داشت که می توانست درب ورودی را باز کند. او که به شدت هیجان زده بود، تصمیم به مستند کردن تمامی مراحل پیش از ورود گرفت. این مستندات نه تنها برای ثبت نام کشف، بلکه برای حفاظت آثار باستانی نیز اهمیت داشت.

با باز شدن درب ورودی، فضای تاریک و گلی درون مقبره خود را نشان داد. کارتر با احتیاط و دقت به داخل نگاه کرد و کم کم جزئیات اتاق ها و آثار درونی آن به چشمش آمد. او به سرعت متوجه شد که اشیاء طلایی و نقاشی های پشت دیوارها نواقص و زیبایی های فوق العاده ای دارند. این صحنه ها نماینگر فرایند تدفین شاهی و مهارت هنرمندان باستانی مصر بودند.

به محض ورود، کارتر شروع به توصیف مناظر شگفت انگیز درون اتاق کرد. تمامی دیوارها نقاشی هایی از صحنه های مذهبی و طراحی های دقیق داشتند که زندگی پس از مرگ فرعون را به تصویر می کشید. اشیاء مختلفی از جمله مجسمه ها، جواهرات و چیده کاری های طلایی در فضایی به چشم می خوردند که به وضوح نشان دهندهٔ ثروت و قدرت توت عنخ آمون بودند.

کارتر با شگفتی در مورد دو مجسمه بزرگ فرعون که در دو طرف ورودی به کانون توجه قرار داشتند، نوشت. این مجسمه ها گویا نگهبانان جان فرعون بر راه ورود به دنیای دیگر بودند. همچنین، وسایل تدفینی و آسیب ناپذیر که در کنار هم انباشته شده بودند، شامل جعبه ها و تخت های تزئینی، برای کارتر به مثابه ای زنده از تاریخ باستان بودند. باز کردن درب به یک دنیا از زیبایی ها و رازها منجر شد که برای قرن ها در سکوت به انتظار نشسته بودند.

این ورود نه تنها آغاز فصل جدیدی در تاریخ باستان شناسی بود بلکه به معرفی یکی از مهم ترین بخش های فرهنگ مصر باستان و مراسم تدفین آن نیز کمک کرد. کارتر در این لحظه متوجه شد که این کشف فراتر از هدف های شخصی اوست و به یک گنجینه بی نظیر برای جامعه بشری تبدیل شده است.

اسرار مقبره و کشف اشیاء باستانی

پس از ورود به مقبره توت عنخ آمون، کارتر و تیمش با منظره ای حیرت انگیز از اشیاء باستانی روبرو شدند که هر کدام داستانی منحصر به فرد از تاریخ و فرهنگ مصر باستان را در خود نهفته داشتند. اتاقی به نام اتاق شاهی با دقت طراحی شده و پر از جواهرات، مجسمه ها و وسایل تدفینی که زینت بخش زندگی پس از مرگ فراعنه بود، توجه کارتر را به خود جلب کرد. این اشیاء نمایانگر ثروت و قدرت فرعون و همچنین مهارت هنرمندان زمان خود بودند.

با از بین بردن درب های ماقبل ورود، کارتر دست به کار شد تا جزئیات بیشتری از اشیاء کشف شده را بررسی کند. او به سرعت به این نتیجه رسید که مقبره نه تنها خالی از محتویات نیست بلکه پر از خزانه هایی است که به سختی می توان آن ها را تصور کرد. سبکی از هنر مصر باستان که تنها در کتاب ها وصف شده بود، حالا روبه رویش قرار داشت و او باید همه این موجودات را مستند می کرد.

کارتر با شگفتی در میان اشیاء حضور داشت که از آن ها می شد آثار آراسته ای مانند جواهرات طلا، چیزهای تزئینی و پیکرک های کوچک را نام برد. هرکدام از این اشیاء نشانگر آداب و رسوم مذهبی و فرهنگی مصر باستان بود. به ویژه، دو مجسمه بزرگ توت عنخ آمون که در درون اتاق قرار داشتند و به عنوان نگهبانان فضای مقدس شناخته می شدند، توجه کارتر را به خود جلب کردند.

از دیگر کشفیات مهم می توان به ساکس های حاوی اجزای غذایی، آب نبات های مذهبی و ابزارهای تزیینی اشاره کرد که نشان دهنده ی عادات و رسوم دفن در دوران باستان بود. کارتر با دقت شواهد را بررسی می کرد و هر کدام از اشیاء را به دقت مستند می کرد تا تاریخ بشری را غنی تر سازد.

شگفتی کارتر از این کشفیات بی نظیر هرگز به پایان نمی رسید. با هر شیئی که کشف می کرد، باز هم به عظمت و قدرت فرعون و جایگاه او در تاریخ پی می برد. علاوه بر این، کارتر به وضوح احساس می کرد که این کشف نه تنها زندگی خود او بلکه زندگی همه ی کسانی را که به مطالعه تاریخ و فرهنگ می پرداختند، تحت تأثیر قرار خواهد داد. او با بینش و احساس مسئولیت بزرگ، می دانست که باید این خواندنی ها را برای نسل های آینده حفظ کند و هنر و فرهنگ مصر باستان را زنده نگه دارد.

تأثیرات جهانی کشف و افسانه های پیرامون آن

کشف مقبره توت عنخ آمون نه تنها نقطه عطفی در تاریخ باستان شناسی بلکه یک پدیده جهانی بود که تأثیرات عمیق و گسترده ای بر جوامع مختلف به جای گذاشت. خبر کشف این مقبره به سرعت در سرتاسر جهان منتشر شد و میلیون ها نفر را به سوی مصر جذب کرد. با هر روزی که می گذشت، شمار بالای گردشگران و روزنامه نگاران به لوکسور سرازیر می شدند تا به تماشای این شاهکار باستانی بنشینند و از نزدیک با آثار موجود در آن آشنا شوند.

این کشف نه تنها به رونق گردشگری در مصر کمک کرد بلکه فرهنگ و هنر خاورمیانه را نیز تحت تأثیر قرار داد. لباس ها و عطرهای جدید با الهام از نمادها و نشانه های مصر باستان وارد بازار شدند و طراحی های معماری جدیدی که الهام گرفته از شیوه های مصری بودند، در بسیاری از کشورها پدید آمدند. به همین ترتیب، بسیاری از فیلم ها، کتاب ها و نمایش ها با محوریت داستان های مصر باستان تولید شدند و توجه جهانیان به این دوران تاریخی را بیش از پیش جلب کردند.

یکی دیگر از تأثیرات مهم این کشف، شکل گیری افسانه ها و داستان های متعددی پیرامون آن بود. یکی از مشهورترین این افسانه ها مربوط به "نفرین فرعون" بود که به طور خاص پس از مرگ لرد کارنارن بعد از جراحتی ناشی از یک گزش پشه ایجاد شد. این واقعه باعث شد تا برخی معتقد شوند که کشف مقبره توت عنخ آمون منجر به نفرین و عواقب شوم برای کاشفان آن می شود. این داستان به سرعت تبدیل به یک افسانه جهانی شد و در رسانه ها و فرهنگ عامه جایگاه ویژه ای پیدا کرد.

این افسانه ها و داستان های مربوط به نفرین فرعون باعث افزایش جذابیت مقبره و اشیای موجود در آن شد و عملاً به یک منبع هیجان انگیز برای داستان های مذاکره، مستندها و فیلم های سینمایی تبدیل گردید. افراد زیادی به دنبال یافتن حقیقت درباره این نفرین و دیگر داستان های مرتبط با مقبره بودند، به طوری که این علاقه به شکل یک فرهنگ جهانی درآمد.

در نهایت، کشف مقبره توت عنخ آمون به ما یادآوری می کند که تاریخ و فرهنگ نه تنها میراث بشری هستند بلکه می توانند پیوندی معنادار با دنیای امروز ایجاد کرده و جوامع را به هم نزدیک تر کنند. این کشف عظیم، و تأثیرات آن هنوز هم موضوعاتی جذاب و مورد مطالعه بسیاری از محققان و علاقه مندان به تاریخ باستان است.

پیامدهای کشف و مرگ ناگهانی لرد کارنارن

کشف مقبره توت عنخ آمون و ره آوردهای شگفت انگیز آن نه تنها زندگی هاوارد کارتر را دگرگون ساخت، بلکه به سرنوشت لرد کارنارن نیز تأثیرات عمیقی گذاشت. لرد کارنارن که به عنوان حامی مالی اصلی کارتر شناخته می شد و در تمام طول جستجو در کنار او بود، به طور ناگهانی و تراژیک در آوریل 1923 درگذشت. مرگ او بلافاصله باعث ایجاد شایعات و داستان های مختلفی درباره نفرین فرعون گشت و افسانه ای جدید را پیرامون کشف این مقبره به وجود آورد.

لرد کارنارن در تاریخ 5 آوریل 1923 به علت عفونت ناشی از نیش پشه، که به طور تصادفی در حین اصلاح خود دچار آن شده بود، درگذشت. این واقعه به سرعت توجه رسانه ها و عموم را به خود جلب کرد و همزمان با آن، داستان های عجیب و غریب پیرامون نفرینی که مقبره توت عنخ آمون را محاصره کرده بود، شدت یافت. این شایعات، هاله ای از رمز و راز و وحشت را به دور این کشف شگفت انگیز ایجاد کرد.

مرگ کارنارن نه تنها به عنوان یک فقدان شخصی در نظر گرفته شد، بلکه به ابزاری تبدیل شد برای دامن زدن به افسانه ها و تصوراتی که جامعه را تحت تأثیر قرار می داد. بسیاری از افراد تلاش کردند تا او را شبیه به قربانیان این نفرین تصور کنند و این امر سبب شد تا مقبره و اشیای آن به یک موضوع داغ در محافل علمی و عمومی تبدیل شود. به عبارت دیگر، این رویدادهای ناگوار به توده ای از اضطراب و کنجکاوی عمومی درباره آثار باستانی و کشف کرد قرار گرفت.

این مرگ، همچنین به کارتر فشار می آورد تا برای حفاظت از آثار و جستجوهای خود اقدامات بیشتری انجام دهد. بسیاری از محققان و باستان شناسان بعد از این واقعه، در مورد پیامدهای دینی و روانی کشف مقبره های باستانی به مطالعه بیشتری پرداختند و به ایجاد رویکردهای نوین در بازبینی میراث فرهنگی پرداخته و رمز و راز این مقابر را بیشتر مورد بررسی قرار دادند.

در نهایت، مرگ ناگهانی لرد کارنارن به عنوان یک نقطه عطف در تاریخ باستان شناسی باقی ماند و به نوعی ابعاد انسانی و اجتماعی تأثیرات ناشی از کشفیات باستانی را به تصویر کشید. یاد و خاطره کارنارن، به همراه کشف ببعدی رنج و وفاداری او به علم، هنوز هم در جهان باستان شناسی زنده است و ما را به عمق معنای تلاش های بشری در کشف تاریخ یاری می کند.

چگونگی حفاظت و نگهداری از آثار مقبره

پس از کشف شگفت انگیز مقبره توت عنخ آمون در سال 1922، هاوارد کارتر و تیمش با چالش های متعددی در زمینه حفاظت و نگهداری از آثار باستانی و اقلام ارزشمند موجود در مقبره مواجه شدند. این اشیاء نه تنها به عنوان نمادهای فرهنگی و تاریخی اهمیت داشتند، بلکه به دلیل آسیب پذیری بالای آن ها نیاز به مراقبت ویژه ای داشتند.

اولین و مهم ترین اقدام در زمینه نگهداری، مستندسازی دقیق هر شیء بود. کارتر و تیمش تمامی اشیاء را با استفاده از روش های علمی و مستندات مدون، عکاسی و با شماره گذاری طبقه بندی کردند. این مستندات شامل شرح کاملی از ویژگی ها و وضعیت هر شیء می شد که در آینده به حفظ بیشتر آن ها کمک می کند.

پس از مستندسازی، تیم متوجه شد که باید از زحمات روزافزون و آسیب های محیطی جلوگیری کنند. بسیاری از اشیاء موجود در مقبره به شدت آسیب پذیر بودند، به طور مثال، جواهرات و اشیاء طلا نیاز به مراقبت های خاصی داشتند. در این راستا، از مواد شیمیایی خاصی برای حفاظت از آثار و جلوگیری از زنگ زدگی استفاده شد. همچنین سعی به این شد که تا حد ممکن جریان هوای طبیعی برقرار شود تا از رطوبت و تغییرات دما جلوگیری گردد.

برخی از اشیاء باستانی مانند مجسمه ها و نقاشی های دیواری تجزیه پذیر بودند. بنابراین، کارتر و تیمش تصمیم گرفتند که برای نگهداری این اشیاء به طور موقت از جعبه های چوبی دست ساز استفاده کنند. این جعبه ها محیطی امن و محافظت شده برای نگهداری آثار فراهم می کردند، که در عین حال باید مطمئن می شدند تا در تماس با مواد شیمیایی مضری قرار نگیرند.

علاوه بر این، کارتر همچنین نیاز به آگاهی از خطرات احتمالی مانند سرقت و آسیب های انسانی داشت. او برای حفاظت از مقبره و اشیاء، گروهی از کارگران معتمد را به حالت نگهبان انتخاب کرده بود تا از ورود افراد غیرمجاز به داخل مقبره جلوگیری شود.

در نهایت، تلاش های کارتر و تیمش در زمینه حفاظت و نگهداری از آثار مقبره به بخشی از معارف باستان شناسی تبدیل شد. این تلاش ها نه تنها باعث حفظ میراث فرهنگی مصر باستان شد، بلکه به عنوان مدلی از نگهداری آثار باستانی در دیگر نقاط جهان مورد استفاده قرار گرفت. آموخته های حاصل از این کشف هر روز در تلاش برای حفاظت از دستاوردهای بشری و فهم بهتر از تاریخ مان به کار می رود.