حقایق و تاریخ تایلند: از جغرافیای شگفتانگیز تا پادشاهیهای باستانی

تایلند، کشوری واقع در قلب جنوب شرقی آسیا، با مساحتی حدود 514,000 کیلومتر مربع (معادل 198,000 مایل مربع)، از نظر جغرافیایی موقعیتی استراتژیک دارد. این کشور از شمال و غرب با میانمار (برمه)، از شمال شرقی با لائوس، از جنوب شرقی با کامبوج و از جنوب با مالزی همسایه است. همجواری تایلند با این کشورها، آن را به یک پل ارتباطی مهم در منطقه تبدیل کرده و نقش مهمی در مراودات تجاری و فرهنگی ایفا میکند. موقعیت جغرافیایی تایلند، تنوع آب و هوایی و زیستی غنیای را برای این کشور به ارمغان آورده است که در توسعه گردشگری نیز نقش بسزایی دارد.
بانکوک: پایتخت تایلند، قلب تپنده کشور
بانکوک، پایتخت تایلند و بزرگترین شهر این کشور، با جمعیتی بالغ بر 8 میلیون نفر، به عنوان مرکز سیاسی، اقتصادی، و فرهنگی تایلند شناخته میشود. این شهر نه تنها پرجمعیتترین شهر تایلند است، بلکه یکی از مهمترین مقاصد گردشگری در جنوب شرقی آسیا نیز به شمار میرود.
شهرهای مهم تایلند: فراتر از بانکوک
تایلند علاوه بر پایتخت پرجنبوجوش خود، بانکوک، شهرهای مهم دیگری نیز دارد که هر کدام ویژگیها و جذابیتهای خاص خود را دارا هستند. در زیر به برخی از این شهرها اشاره میکنیم:
- نونتابوری: با جمعیتی حدود 265,000 نفر، یکی از شهرهای نزدیک به بانکوک و بخشی از منطقه شهری بانکوک بزرگ محسوب میشود.
- پاککِرت: این شهر با جمعیتی در حدود 175,000 نفر، نیز در مجاورت بانکوک قرار دارد و به عنوان یک مرکز تجاری و مسکونی مهم شناخته میشود.
- هات یای: هات یای با جمعیتی بالغ بر 158,000 نفر، بزرگترین شهر در جنوب تایلند و یک مرکز تجاری مهم برای منطقه به شمار میرود.
- چیانگ مای: چیانگ مای با جمعیتی حدود 146,000 نفر، به عنوان پایتخت فرهنگی شمال تایلند شناخته میشود و به دلیل معابد باستانی، طبیعت بکر و صنایع دستی محلی، مقصد محبوبی برای گردشگران است.
حکومت تایلند: نظام پادشاهی مشروطه
تایلند دارای نظام پادشاهی مشروطه است. پادشاه در این کشور، نقش نمادین و محترمانهای ایفا میکند. در سالهای گذشته، پادشاه بومیبول آدولیادج، که از سال 1946 بر تخت سلطنت تکیه زده بود، به عنوان طولانیترین دوره حکمرانی یک رئیس کشور در جهان شناخته میشد. نخستوزیر نیز، ریاست دولت را بر عهده دارد.
زبان در تایلند: تنوع و ریشه ها
زبان رسمی تایلند، زبان تایلندی است. این زبان، که از خانواده زبانی تای-کادای در شرق آسیا ریشه میگیرد، زبانی آهنگین است. زبان تایلندی دارای الفبای منحصر به فردی است که از خط خِمِر مشتق شده و خود آن نیز ریشه در سیستم نوشتاری برهمایی هند دارد. نخستین آثار نوشتاری به زبان تایلندی در حدود سال 1292 میلادی پدیدار شدند.
علاوه بر زبان تایلندی، زبانهای اقلیت متعددی نیز در تایلند رایج هستند که از جمله آنها میتوان به لائو، یاوی (مالایی)، تئوچو، مون، خمر، ویتنامی، چام، همونگ، آخان و کارن اشاره کرد. این تنوع زبانی نشاندهنده غنای فرهنگی و قومیتی تایلند است.
جمعیت تایلند: ترکیبی از اقوام و فرهنگها
بر اساس تخمینها، جمعیت تایلند در سال 2007 حدود 63,038,247 نفر بوده است. تراکم جمعیت در این کشور، 317 نفر در هر مایل مربع تخمین زده میشود.
اکثریت جمعیت تایلند را قوم تایلندی تشکیل میدهند که حدود 80 درصد از کل جمعیت را شامل میشوند. همچنین، اقلیت قابل توجهی از چینیتبارها نیز در این کشور زندگی میکنند که حدود 14 درصد از جمعیت را به خود اختصاص دادهاند. برخلاف چینیهای ساکن در بسیاری از کشورهای همسایه در جنوب شرقی آسیا، چینی-تبارهای تایلندی به خوبی در جوامع خود ادغام شدهاند. سایر اقلیتهای قومی شامل مالاییها، خمرها، مونها و ویتنامیها میشوند. شمال تایلند نیز محل سکونت قبایل کوهستانی کوچکی مانند همونگ، کارن و مین است که مجموعاً جمعیتی کمتر از 800,000 نفر دارند.
دین در تایلند: بودیسم و تنوع اعتقادی
تایلند کشوری با اعتقادات عمیق مذهبی است. حدود 95 درصد از جمعیت این کشور پیرو شاخه ترواده بودیسم هستند. در سراسر تایلند میتوان معابد بودایی با گنبدهای طلاییرنگ را مشاهده کرد که نشاندهنده نفوذ عمیق این دین در فرهنگ و زندگی مردم است.
مسلمانان نیز حدود 4.5 درصد از جمعیت تایلند را تشکیل میدهند که عمدتاً از نژاد مالایی هستند. این گروه جمعیتی بیشتر در جنوب تایلند و در استانهای پاتانی، یالا، ناراتیوات و سونگخلا چومفون سکونت دارند.
علاوه بر بودیسم و اسلام، جمعیتهای کوچکی از سیکها، هندوها، مسیحیان (بیشتر کاتولیک) و یهودیان نیز در تایلند زندگی میکنند که نشاندهنده تنوع اعتقادی در این کشور است.
جغرافیای تایلند: سواحل زیبا و ارتفاعات چشمگیر
خط ساحلی تایلند به طول 3,219 کیلومتر (2,000 مایل)، در امتداد خلیج تایلند در سمت اقیانوس آرام و دریای آندامان در سمت اقیانوس هند امتداد دارد. ساحل غربی این کشور در دسامبر 2004، تحت تاثیر سونامی آسیای جنوب شرقی قرار گرفت که از مرکز خود در نزدیکی اندونزی، سراسر اقیانوس هند را درنوردید و خسارات زیادی به بار آورد.
بلندترین نقطه در تایلند، کوه دوی اینتانون با ارتفاع 2,565 متر (8,415 فوت) است. پستترین نقطه نیز خلیج تایلند است که در سطح دریا قرار دارد.
آب و هوای تایلند: اقلیم موسمی گرمسیری
آب و هوای تایلند تحت تأثیر بادهای موسمی گرمسیری قرار دارد. فصل بارانی از ژوئن تا اکتبر به طول میانجامد و فصل خشک از نوامبر آغاز میشود. میانگین دمای سالانه در این کشور، بین حداکثر 38 درجه سانتیگراد (100 درجه فارنهایت) و حداقل 19 درجه سانتیگراد (66 درجه فارنهایت) متغیر است. مناطق کوهستانی شمال تایلند معمولاً خنکتر و تا حدودی خشکتر از دشتهای مرکزی و مناطق ساحلی هستند.
اقتصاد تایلند: از بحران تا شکوفایی
اقتصاد تایلند که زمانی به عنوان "اقتصاد ببری" در آسیا شناخته میشد، در جریان بحران مالی آسیا در سالهای 1997-1998 دچار رکود شدیدی شد. نرخ رشد تولید ناخالص داخلی از +9 درصد در سال 1996 به -10 درصد در سال 1998 سقوط کرد. با این حال، تایلند پس از آن به خوبی بهبود یافته و نرخ رشد اقتصادی قابل قبولی بین 4 تا 7 درصد را تجربه کرده است.
اقتصاد تایلند عمدتاً به صادرات تولیدات خودرو و الکترونیک (19 درصد)، خدمات مالی (9 درصد) و گردشگری (6 درصد) وابسته است. حدود نیمی از نیروی کار این کشور در بخش کشاورزی مشغول به کار هستند. تایلند بزرگترین صادرکننده برنج در جهان است. این کشور همچنین غذاهای فرآوری شده مانند میگو منجمد، آناناس کنسرو شده و ماهی تن کنسرو شده را صادر میکند.
واحد پول تایلند، بات است.
تاریخچه تایلند: از دوران باستان تا امروز
نخستین سکونتگاههای انسانهای مدرن در منطقه کنونی تایلند، به دوران پارینهسنگی، یعنی حدود 100,000 سال پیش بازمیگردد. پیش از ورود انسانهای خردمند (Homo sapiens) به این منطقه، تا حدود یک میلیون سال، انسان راستقامت (Homo erectus)، مانند "انسان لامپانگ" که بقایای فسیلی آن در سال 1999 کشف شد، در این سرزمین زندگی میکرد.
با ورود انسانهای خردمند به جنوب شرقی آسیا، آنها شروع به توسعه فناوریهای مناسب با محیط کردند: ساخت قایق برای تردد در رودخانهها، بافت تورهای ماهیگیری پیچیده و غیره. مردم همچنین به اهلی کردن گیاهان و حیوانات، از جمله برنج، خیار و مرغ پرداختند. سکونتگاههای کوچک در اطراف زمینهای حاصلخیز یا مناطق غنی ماهیگیری شکل گرفتند و به نخستین پادشاهیها تبدیل شدند.
پادشاهیهای اولیه از نظر قومیتی مالایی، خمر و مون بودند. حاکمان منطقهای بر سر منابع و زمین با یکدیگر رقابت میکردند، اما با مهاجرت مردم تایلندی از جنوب چین، همه آنها آواره شدند.
در حدود قرن دهم میلادی، تایلندیهای قومی به این منطقه هجوم آوردند و با امپراتوری خمر حاکم جنگیدند و پادشاهی سوخوتای (1238-1448) و رقیب آن، پادشاهی آیوتایا (1351-1767) را تأسیس کردند. با گذشت زمان، آیوتایا قدرتمندتر شد و سوخوتای را تحت سلطه خود درآورد و بر بیشتر مناطق جنوب و مرکز تایلند مسلط شد.
در سال 1767، یک ارتش برمهای متجاوز، پایتخت آیوتایا را غارت کرد و پادشاهی را تقسیم کرد. برمهایها تنها دو سال کنترل مرکز تایلند را در دست داشتند، تا اینکه توسط ژنرال تاکسین، رهبر سیامی، شکست خوردند. با این حال، تاکسین به زودی دیوانه شد و جای خود را به راما اول، بنیانگذار سلسله چاکری داد که تا به امروز بر تایلند حکومت میکند. راما اول پایتخت را به محل فعلی آن در بانکوک منتقل کرد.
در طول قرن نوزدهم، حاکمان چاکری سیام نظارهگر گسترش استعمار اروپا در کشورهای همسایه در جنوب شرقی و جنوب آسیا بودند. برمه و مالزی به بریتانیا رسیدند، در حالی که فرانسویها ویتنام، کامبوج و لائوس را تصرف کردند. سیام به تنهایی، از طریق دیپلماسی ماهرانه سلطنتی و قدرت داخلی، توانست از استعمار جلوگیری کند.
در سال 1932، نیروهای نظامی کودتایی را به صحنه بردند که کشور را به یک سلطنت مشروطه تبدیل کرد. نه سال بعد، ژاپنیها به این کشور حمله کردند و تایلندیها را تحریک کردند تا به لائوس از فرانسویها حمله کرده و آن را تصرف کنند. پس از شکست ژاپن در سال 1945، تایلندیها مجبور شدند زمینهایی را که تصرف کرده بودند، بازگردانند.
پادشاه فعلی، بومیبول آدولیادج، در سال 1946 پس از مرگ مشکوک برادر بزرگترش بر اثر شلیک گلوله، به سلطنت رسید. از سال 1973، قدرت بارها بین نیروهای نظامی و غیرنظامی دست به دست شده است.