شهر ممنوعه پکن: تاریخ، معماری و اژدهایان افسانه‌ای

شاید در نگاه اول، شهر ممنوعه، این مجموعه کاخ‌های باشکوه در قلب پکن، یک اثر باستانی و کهن به نظر برسد. اما در مقایسه با سایر دستاوردهای فرهنگی و معماری چین، این بنا نسبتاً جدید است. شهر ممنوعه حدود 500 سال پیش، بین سال‌های 1406 تا 1420 میلادی ساخته شد. در مقایسه با بخش‌های اولیه دیوار بزرگ چین یا ارتش سفالین در شیان که هر دو بیش از 2000 سال قدمت دارند، شهر ممنوعه یک نوزاد معماری به حساب می‌آید.

نقش اژدها بر دیوارهای شهر ممنوعه

انتخاب پکن به عنوان پایتخت توسط سلسله یوان و قوبیلای خان، به دلیل نزدیکی آن به سرزمین اصلی مغولستان صورت گرفت. با این حال، ساخت شهر ممنوعه در دوران حکومت سلسله مینگ انجام شد.

پس از به دست گرفتن قدرت توسط قوم هان در سلسله مینگ (1368-1644)، پکن به عنوان پایتخت حفظ شد و از نام Dadu به پکن تغییر یافت. در این دوران، مجموعه باشکوهی از کاخ‌ها و معابد برای امپراتور، خانواده و درباریانش بنا شد. این مجموعه شامل 980 بنا در مساحتی حدود 72 هکتار است که توسط دیوارهای بلند احاطه شده‌اند.

نقوش تزئینی، به ویژه اژدهای امپراتوری، به وفور در داخل و خارج ساختمان‌ها به چشم می‌خورند. اژدها نماد قدرت امپراتور چین است و رنگ زرد، رنگی سلطنتی محسوب می‌شود. وجود پنج انگشت در هر پای اژدها، نشان‌دهنده جایگاه والای آن در میان اژدهایان است.

هدایا و پیشکش‌های خارجی

در دوران سلسله‌های مینگ و چینگ (1644 تا 1911)، چین کشوری خودکفا بود. کالاهای شگفت‌انگیزی تولید می‌کرد که مورد توجه تمام جهان قرار داشت. چین نیازی به بیشتر کالاهایی که اروپایی‌ها و سایر خارجی‌ها تولید می‌کردند نداشت و خواهان آن‌ها نیز نبود.

به منظور جلب رضایت امپراتوران چین و دسترسی به تجارت، هیئت‌های تجاری خارجی هدایا و پیشکش‌های نفیسی را به شهر ممنوعه می‌آوردند. اقلام تکنولوژیکی و مکانیکی از محبوبیت خاصی برخوردار بودند، به همین دلیل امروزه موزه شهر ممنوعه شامل اتاق‌هایی پر از ساعت‌های عتیقه شگفت‌انگیز از سراسر اروپا است.

تالار تخت امپراتوری

امپراتوران سلسله‌های مینگ و چینگ از این تخت در کاخ پاکی آسمانی، گزارش‌های مقامات درباری را دریافت و از سفرای خارجی استقبال می‌کردند. این عکس، تالار تخت را در سال 1911 نشان می‌دهد، سالی که آخرین امپراتور، پویی، مجبور به استعفا شد و سلسله چینگ به پایان رسید.

شهر ممنوعه در طول چهار قرن، محل سکونت 24 امپراتور و خانواده‌هایشان بوده است. به امپراتور سابق، پویی، اجازه داده شد تا سال 1923 در اندرونی بماند، در حالی که بیرونی به یک فضای عمومی تبدیل شد.

اخراج از شهر ممنوعه در پکن

در سال 1923، با پیشروی و عقب‌نشینی جناح‌های مختلف در جنگ داخلی چین، تحولات سیاسی بر ساکنان باقی‌مانده در اندرونی شهر ممنوعه تأثیر گذاشت. هنگامی که اولین جبهه متحد، متشکل از کمونیست‌ها و کومینتانگ ناسیونالیست (KMT)، برای مبارزه با جنگ‌سالاران شمالی متحد شدند، پکن را تصرف کردند. جبهه متحد، امپراتور سابق پویی، خانواده‌اش و خدمتکاران خواجه او را از شهر ممنوعه بیرون کرد.

هنگامی که ژاپنی‌ها در سال 1937، در جنگ دوم چین و ژاپن/جنگ جهانی دوم، به چین حمله کردند، چینی‌ها از همه طرف جنگ داخلی مجبور شدند اختلافات خود را کنار بگذارند تا با ژاپنی‌ها بجنگند. آنها همچنین برای نجات گنجینه‌های امپراتوری از شهر ممنوعه شتافتند و آنها را به سمت جنوب و غرب، خارج از مسیر نیروهای ژاپنی بردند. در پایان جنگ، هنگامی که مائو زدونگ و کمونیست‌ها پیروز شدند، حدود نیمی از گنجینه‌ها به شهر ممنوعه بازگردانده شد، در حالی که نیمی دیگر با چیانگ کای‌شک و کومینتانگ شکست خورده به تایوان رسید.

مجموعه کاخ و محتویات آن در دهه‌های 1960 و 1970، با انقلاب فرهنگی، با یک تهدید جدی دیگر مواجه شد. گارد سرخ با اشتیاق خود برای از بین بردن "چهار کهنه"، تهدید کرد که شهر ممنوعه را غارت و به آتش می‌کشند. نخست وزیر چین، ژو انلای مجبور شد یک گردان از ارتش آزادیبخش خلق را برای دفاع از مجموعه در برابر جوانان خشمگین بفرستد.

امروزه، شهر ممنوعه یک مرکز توریستی شلوغ است. میلیون‌ها بازدیدکننده از چین و سراسر جهان اکنون هر ساله در این مجموعه قدم می‌زنند - امتیازی که زمانی فقط برای افراد معدودی محفوظ بود.