شواهد باستان‌شناسی تغییرات آب و هوایی: درس‌هایی از گذشته برای آینده‌ای پایدار

باستان‌شناسی، به عنوان مطالعه انسان و تاریخ او از زمان ساخت اولین ابزار توسط نیاکانمان، به بررسی اثرات تغییرات آب و هوایی در طول دو میلیون سال گذشته پرداخته است. این بررسی‌ها شامل دوره‌های گرمایش و سرمایش جهانی و همچنین تغییرات منطقه‌ای می‌شود.

باستان‌شناسان با مطالعه بقایای تمدن‌ها و جوامع باستانی، الگوهایی را شناسایی کرده‌اند که نشان می‌دهند چگونه انسان‌ها در گذشته با چالش‌های ناشی از تغییرات آب و هوایی روبرو شده‌اند. درک این الگوها می‌تواند به ما کمک کند تا با آمادگی بیشتری با چالش‌های تغییرات اقلیمی امروزی مقابله کنیم.

در این بخش، به بررسی شواهد باستان‌شناسی از تغییرات آب و هوایی در طول تاریخ ، مطالعات مربوط به بلایای طبیعی و اثرات زیست‌محیطی آن‌ها، و داستان‌هایی از سایت‌ها و فرهنگ‌های باستانی می‌پردازیم که درس‌هایی ارزشمند برای مواجهه با بحران‌های آب و هوایی کنونی به ما ارائه می‌دهند. هدف ما این است که با نگاهی به گذشته، درک بهتری از آینده و راه‌های سازگاری با آن به دست آوریم.

بازسازی دیرین‌محیطی: کشف آب و هوای گذشته

بازسازی دیرین‌محیطی یا بازسازی آب و هوای دیرینه، به مجموعه نتایج و تحقیقاتی اشاره دارد که به منظور تعیین شرایط آب و هوایی و پوشش گیاهی در یک زمان و مکان خاص در گذشته انجام می‌شود. آب و هوا ، از جمله پوشش گیاهی، دما و رطوبت نسبی، از زمان سکونت انسان در زمین، به دلایل طبیعی و انسانی، تغییرات چشمگیری داشته است.

با استفاده از روش‌های مختلف بازسازی دیرین‌محیطی ، می‌توان به درک بهتری از تغییرات آب و هوایی در گذشته، علل و پیامدهای آن‌ها دست یافت. این اطلاعات برای پیش‌بینی آینده آب و هوایی و مدیریت بهتر منابع طبیعی بسیار ارزشمند است.

عصر یخبندان کوچک

عصر یخبندان کوچک، آخرین تغییر آب و هوایی دردناکی بود که سیاره زمین در طول قرون وسطی تجربه کرد. در این بخش، چهار داستان از چگونگی مقابله انسان‌ها با این دوره سخت را بررسی خواهیم کرد. این دوره‌ی سرمایش جهانی تاثیرات قابل توجهی بر جوامع انسانی داشت و نشان می‌دهد که چگونه تغییرات اقلیمی می‌توانند زندگی انسان را تحت تاثیر قرار دهند.

مراحل ایزوتوپی دریایی (MIS)

مراحل ایزوتوپی دریایی (MIS) مقیاسی است که زمین‌شناسان از آن برای شناسایی تغییرات آب و هوایی جهانی استفاده می‌کنند. در این بخش، دوره‌های گرمایش و سرمایش شناسایی شده در طول یک میلیون سال گذشته، تاریخ وقوع آن‌ها و برخی از رویدادهایی که در طول این دوره‌های پرآشوب رخ داده‌اند، فهرست شده است. این اطلاعات به درک بهتر تاریخچه تغییرات آب و هوایی زمین کمک می‌کند و می‌تواند در مدل‌سازی تغییرات اقلیمی آینده مورد استفاده قرار گیرد.

پرده غبار سال ۵۳۶ میلادی

بر اساس شواهد تاریخی و باستان‌شناسی، در سال ۵۳۶ میلادی، یک پرده غبار مداوم برای حدود یک سال و نیم بخش‌های زیادی از اروپا و آسیای صغیر را پوشانده بود. در این بخش، شواهد مربوط به این رویداد را بررسی خواهیم کرد. لازم به ذکر است که ستون خاکستر موجود در تصویر مربوط به فوران آتشفشان اییافیلاتلایوکوتل ایسلند در سال ۲۰۱۰ است. این رویداد تاریخی نشان می‌دهد که چگونه پدیده‌های طبیعی می‌توانند آب و هوا و زندگی انسان را در مقیاس‌های بزرگ تحت تاثیر قرار دهند.

آتشفشان توبا

حدود ۷۴۰۰۰ سال پیش، فوران عظیم آتشفشان توبا در سوماترا، خاکستر را از دریای چین جنوبی تا دریای عرب در هوا و زمین پراکنده کرد. جالب اینجاست که شواهد مربوط به تغییرات آب و هوایی در سطح سیاره به دلیل این فوران، متفاوت است. تصویر نشان دهنده رسوبات ضخیم ناشی از فوران توبا در سایت پارینه سنگی جوالاپورام در جنوب هند است. بررسی این فوران عظیم و اثرات احتمالی آن، به درک بهتر تاثیر فعالیت‌های آتشفشانی بر اقلیم جهانی کمک می‌کند.

انقراض مگافاونا

اگرچه هنوز به طور قطع مشخص نیست که دقیقا چه عواملی باعث انقراض پستانداران بزرگ جثه (مگافاونا) از سیاره ما شده است، اما یکی از عوامل اصلی احتمالا تغییرات آب و هوایی بوده است. این موضوع نشان می‌دهد که چگونه تغییرات اقلیمی می‌تواند تاثیرات گسترده‌ای بر تنوع زیستی و اکوسیستم‌ها داشته باشد. مطالعه انقراض مگافاونا به ما کمک می‌کند تا درک بهتری از آسیب‌پذیری گونه‌ها در برابر تغییرات محیطی پیدا کنیم.

برخوردهای کیهانی اخیر با زمین

توماس اف. کینگ، نویسنده همکار، کار بروس مس را شرح می‌دهد که از ژئومیتولوژی برای بررسی احتمال برخورد دنباله‌دار یا سیارک استفاده کرد که منجر به افسانه‌های فاجعه‌بار شده است. این تصویر، البته، مربوط به دهانه برخوردی در ماه است. این بررسی‌ها نشان می‌دهد که چگونه رویدادهای برخورد کیهانی می‌توانند تاثیری عمیق بر فرهنگ و باورهای انسانی بگذارند و حتی در شکل‌گیری افسانه‌ها و روایات نقش داشته باشند.

مرز ابرو

اینکه آیا مرز ابرو یک مانع واقعی برای استقرار انسان‌ها در شبه جزیره ایبری بوده است یا خیر، مشخص نیست. اما تغییرات آب و هوایی مرتبط با دوره پارینه سنگی میانی به احتمال زیاد بر توانایی خویشاوندان نئاندرتال ما برای زندگی در آنجا تأثیر گذاشته است. این موضوع نشان می‌دهد که چگونه شرایط محیطی و تغییرات اقلیمی می‌توانند بر پراکندگی و بقای گونه‌های انسانی، از جمله نئاندرتال‌ها، تاثیرگذار باشند.

انقراض تنبل زمینی غول پیکر

تنبل زمینی غول پیکر، تقریباً آخرین بازمانده از انقراض پستانداران بزرگ جثه بود. داستان آن، داستان بقا از طریق تغییرات آب و هوایی است، اما در نهایت، تسلیم شکار توسط انسان شد. این داستان، اهمیت عوامل مختلف در انقراض گونه‌ها را نشان می‌دهد؛ به طوری که سازگاری با تغییرات اقلیمی به تنهایی برای بقا کافی نیست و تاثیر فعالیت‌های انسانی می‌تواند تعیین‌کننده باشد.

سکونتگاه شرقی گرینلند

یکی از داستان‌های غم‌انگیز تغییرات آب و هوایی ، داستان وایکینگ‌ها در گرینلند است. آن‌ها برای ۳۰۰ سال با موفقیت نسبی در این سرزمین سرد و سخت زندگی کردند، اما ظاهراً در نهایت تسلیم یک کاهش دمای ۷ درجه سانتیگرادی شدند. این داستان نشان می‌دهد که چگونه حتی جوامعی که به ظاهر در برابر شرایط سخت آب و هوایی مقاوم هستند، می‌توانند در برابر تغییرات ناگهانی و شدید آسیب‌پذیر باشند.

فروپاشی آنگکور

با این حال، امپراتوری خمر پس از ۵۰۰ سال قدرت و کنترل بر نیازهای آبی خود، فروپاشید. تغییرات آب و هوایی ، با کمک آشفتگی‌های سیاسی و اجتماعی، در این شکست نقش داشت. این نشان می‌دهد که چگونه ترکیبی از عوامل مختلف، از جمله عوامل محیطی ، سیاسی و اجتماعی می‌تواند منجر به سقوط تمدن‌ها شود. درک این عوامل به ما کمک می‌کند تا از تکرار اشتباهات گذشته جلوگیری کنیم.

سیستم مدیریت آب امپراتوری خمر

امپراتوری خمر (۸۰۰-۱۴۰۰ میلادی) در کنترل آب بسیار ماهر بود و قادر به تغییر ریزمحیط‌های جوامع و پایتخت‌های خود بود. این مهارت در مدیریت منابع آب ، نقش مهمی در شکوفایی و قدرت امپراتوری خمر ایفا کرد. مطالعه سیستم‌های پیچیده مدیریت آب آن‌ها می‌تواند درس‌های ارزشمندی برای جوامع امروزی که با چالش‌های کم‌آبی روبرو هستند، داشته باشد.

بیشینه یخبندان آخرین

بیشینه یخبندان آخرین حدود ۳۰۰۰۰ سال پیش رخ داد، زمانی که یخچال‌ها تقریباً یک سوم شمالی سیاره ما را پوشانده بودند. این دوره، نشان دهنده اوج یک عصر یخبندان بود و تاثیرات عمیقی بر آب و هوا ، سطح دریاها و پراکندگی گونه‌ها در سراسر جهان داشته است. مطالعه این دوره به ما کمک می‌کند تا سازوکارهای تغییرات اقلیمی را بهتر درک کنیم.

چاه‌های ماقبل تاریخ دوران کهن آمریکایی

یک دوره خشکسالی شدید در دشت‌های آمریکا و جنوب غربی بین حدود ۳۰۰۰ تا ۷۵۰۰ سال پیش رخ داد، و اجداد شکارچی-گردآور آمریکایی دوران کهن ما با پناه گرفتن و حفر چاه‌ها زنده ماندند. این نشان می‌دهد که چگونه جوامع باستانی با ابتکار و سازگاری توانستند در برابر شرایط سخت اقلیمی مقابله کنند. حفر چاه به عنوان یک راهکار برای دسترسی به منابع آب در زمان خشکسالی، نقش حیاتی در بقای این جوامع ایفا کرده است.

کیجوریتوک

کیجوریتوک یک سایت فرهنگی توله است که در خلیج هادسون در کانادا واقع شده است. ساکنان آن با ساخت خانه‌های نیمه زیرزمینی و خانه‌های برفی با موفقیت از دوره موسوم به "عصر یخبندان کوچک" جان سالم به در بردند. این نشان می‌دهد که چگونه جوامع بومی با استفاده از دانش بومی و تکنیک‌های سازگاری خاص خود، توانستند در محیط‌های سخت و در مواجهه با تغییرات آب و هوایی دوام بیاورند.

لندنام

لندنام تکنیک کشاورزی است که وایکینگ‌ها با خود به گرینلند و ایسلند آوردند، و به اعتقاد برخی از محققان، استفاده از این تکنیک‌ها علیرغم تغییرات آب و هوایی منجر به پایان مستعمره در گرینلند شد. این موضوع نشان می‌دهد که چگونه شیوه‌های کشاورزی ناپایدار می‌توانند در بلندمدت به محیط زیست آسیب برسانند و منجر به فروپاشی جوامع شوند.

جزیره ایستر

دلایل متعددی وجود دارد که محققان برای توضیح سقوط جامعه در جزیره کوچک راپانوی (جزیره ایستر) ارائه کرده‌اند: اما به نظر می‌رسد که برخی از تغییرات محیطی در این میان نقش داشته‌اند. این نشان می‌دهد که چگونه تخریب محیط زیست ، همراه با عوامل دیگر، می‌تواند منجر به فروپاشی تمدن‌ها شود. داستان جزیره ایستر به عنوان یک هشدار عمل می‌کند تا اهمیت حفاظت از محیط زیست و مدیریت پایدار منابع را به ما یادآوری کند.

تیواناکو

تمدن تیواناکو (گاهی تی‌اهواناکو نیز نوشته می‌شود) برای چهارصد سال، مدت‌ها قبل از اینکاها، فرهنگ مسلط در بیشتر مناطق آمریکای جنوبی بود. آنها مهندسان کشاورزی بودند و برای سازگاری با شرایط متغیر، تراس‌ها و زمین‌های مرتفع می‌ساختند. اما بر اساس نظریه‌ها، تغییرات آب و هوایی تجربه شده برای آنها بسیار شدید بود. این داستان نشان می‌دهد که چگونه حتی جوامعی که در مهندسی کشاورزی پیشرفته هستند، در برابر تغییرات اقلیمی شدید آسیب‌پذیرند.

سوزان کریت در مورد تغییرات آب و هوایی و حمایت

در مقاله‌ای در سال 2008، سوزان کریت، انسان‌شناس، به این موضوع می‌پردازد که انسان‌شناسان چه کاری می‌توانند برای حمایت از شرکای پژوهشی بومی خود که قدرت سیاسی لازم برای اقدام در مورد تغییرات آب و هوایی را ندارند، انجام دهند. این موضوع نشان می‌دهد که چگونه انسان‌شناسان می‌توانند نقش مهمی در حمایت از جوامع آسیب‌پذیر در برابر تغییرات اقلیمی ایفا کنند و صدای آنها را به گوش سیاست‌گذاران برسانند.

سیل‌ها، قحطی‌ها و امپراتورها

این کتاب کلاسیک از برایان فاگان، تأثیرات تغییرات آب و هوایی را بر فرهنگ‌های مختلف انسانی در طول دوره سکونت ما در این سیاره شرح می‌دهد. این کتاب به بررسی چگونگی تأثیر حوادث طبیعی مانند سیل و خشکسالی بر تاریخ و فرهنگ جوامع مختلف می‌پردازد.