تاریخچه جاروبرقی: از قالی‌کوب تا دایسون سایکلون
جاروبرقی، که گاهی به آن "مَکِنده" یا "هوور" هم گفته می‌شود، ابزاری است که با استفاده از یک پمپ هوا، خلاء نسبی ایجاد می‌کند تا گرد و غبار و کثیفی‌ها را، معمولاً از روی سطوح و به‌ویژه فرش‌ها، جمع‌آوری کند. این وسیله‌ی کاربردی، زندگی را برای ما آسان‌تر کرده است. اما آیا می‌دانید داستان پیدایش جاروبرقی از کجا آغاز شد؟
شاید برایتان جالب باشد که اولین تلاش‌ها برای یافتن یک راهکار مکانیکی برای تمیز کردن فرش‌ها، به سال ۱۵۹۹ در انگلستان برمی‌گردد. پیش از اختراع جاروبرقی، رایج‌ترین روش تمیز کردن فرش‌ها، آویزان کردن آن‌ها از دیوار یا بند رخت و ضربه زدن مکرر با یک قالی‌کوب بود تا گرد و غبار تا حد امکان خارج شود. این روش، اگرچه موثر بود، اما بسیار زمان‌بر و طاقت‌فرسا بود.
در ۸ ژوئن ۱۸۶۹، ایوز مک‌گافی، مخترع اهل شیکاگو، یک "ماشین جارو" را به ثبت رساند. این اختراع، نخستین پتنت ثبت‌شده برای دستگاهی بود که فرش‌ها را تمیز می‌کرد، اما هنوز یک جاروبرقی موتوری به حساب نمی‌آمد. مک‌گافی دستگاه خود را "گردباد" (Whirlwind) نامید. امروزه این دستگاه به عنوان اولین جاروبرقی دستی در ایالات متحده شناخته می‌شود. این وسیله‌ی ابتدایی، از چوب و کرباس ساخته شده بود و با پمپ دستی کار می‌کرد.
جان تورمن: پیشگام جاروبرقی‌های بنزینی
جان تورمن در سال 1899 جاروبرقی بنزینی را اختراع کرد. از دیدگاه برخی مورخان، این اختراع را می‌توان نخستین جاروبرقی موتوری به حساب آورد. دستگاه تورمن در تاریخ 3 اکتبر 1899 با شماره ثبت 634042 به ثبت رسید.
تورمن پس از ثبت اختراع خود، یک سیستم جاروبرقی سیار راه‌اندازی کرد که با اسب کشیده می‌شد و خدمات نظافت منزل را به صورت خانه به خانه در سنت لوئیس ارائه می‌داد. هزینه خدمات جاروبرقی او در سال 1903، 4 دلار برای هر بازدید بود. این مبلغ در آن زمان، رقم قابل توجهی محسوب می‌شد و نشان می‌داد که خدمات نظافت مکانیزه، یک کالای لوکس به شمار می‌رفت.
هیوبرت سیسیل بوث: جاروبرقی غول‌پیکر با اسب بخار!
هیوبرت سیسیل بوث، مهندس بریتانیایی، در 30 آگوست 1901، یک جاروبرقی موتوری را به ثبت رساند. اما جاروبرقی او با نمونه‌های امروزی تفاوت بسیاری داشت! دستگاه بوث، یک واحد بزرگ بنزینی بود که با اسب کشیده می‌شد. این دستگاه بیرون ساختمان پارک می‌شد و شلنگ‌های بلندی از طریق پنجره‌ها به داخل فرستاده می‌شد تا کار نظافت را انجام دهند.
بوث برای اولین بار در همان سال، دستگاه جاروبرقی خود را در یک رستوران به نمایش گذاشت و قدرت مکش بالای آن را به همگان نشان داد. این نمایش، توجه بسیاری را به این اختراع جدید جلب کرد.
پس از بوث، مخترعان آمریکایی نیز به فکر توسعه و بهبود این اختراع افتادند و نمونه‌های مختلفی از دستگاه‌های نظافت مکنده را ارائه دادند. به عنوان مثال، کورین دوفور دستگاهی را اختراع کرد که گرد و غبار را به داخل یک اسفنج خیس می‌مکید. دیوید کنی نیز یک دستگاه غول‌پیکر طراحی کرد که در زیرزمین نصب می‌شد و از طریق شبکه‌ای از لوله‌ها به تمام اتاق‌های خانه متصل می‌شد.
البته این نمونه‌های اولیه جاروبرقی، حجیم، پر سروصدا، بدبو و از نظر تجاری ناموفق بودند. اما همین تلاش‌ها، راه را برای اختراعات بعدی و توسعه جاروبرقی‌های مدرن هموار کردند.
جیمز اسپنگلر: اختراع از سر ناچاری!
در سال 1907، جیمز اسپنگلر، سرایدار یک فروشگاه بزرگ در کانتونِ اوهایو، متوجه شد که جاروی فرش دستی که از آن استفاده می‌کند، عامل اصلی سرفه‌های مزمن اوست. او که از این وضعیت به ستوه آمده بود، دست به کار شد و با یک موتور فن قدیمی و کمی خلاقیت، جاروبرقی برقی و قابل حملی را اختراع کرد.
اسپنگلر یک موتور فن قدیمی را به یک جعبه صابون متصل کرد که به دسته جارو منگنه شده بود. او برای جمع‌آوری گرد و غبار، از یک روبالشی استفاده کرد. اسپنگلر سپس مدل اولیه خود را بهبود بخشید و اولین جاروبرقی را ساخت که هم از کیسه فیلتر پارچه‌ای و هم از لوازم جانبی تمیز کردن استفاده می‌کرد. او در سال 1908 اختراع خود را به ثبت رساند. داستان اسپنگلر نشان می‌دهد که گاهی اوقات، نیاز و ناچاری، مادر اختراعات بزرگ است!
جاروبرقی‌های هوور: از یک ایده تا امپراتوری نظافت
اسپنگلر پس از اختراع جاروبرقی، شرکت "جاروی برقی مکنده" را تأسیس کرد. یکی از اولین خریداران اختراع او، پسرعمویش بود که همسرش، ویلیام هوور، بنیانگذار و رئیس شرکت هوور، تولیدکننده جاروبرقی، شد. جیمز اسپنگلر در نهایت حقوق انحصاری اختراع خود را به ویلیام هوور فروخت و به عنوان طراح به همکاری با شرکت ادامه داد.
هوور به سرمایه‌گذاری در بهبود جاروبرقی اسپنگلر ادامه داد. طراحی نهایی هوور شبیه به یک نی‌انبان متصل به جعبه کیک بود، اما به خوبی کار می‌کرد! این شرکت، اولین جاروبرقی ایستاده تجاری با کیسه متصل به میله را تولید کرد. در حالی که فروش اولیه کند بود، اما ابتکار هوور در ارائه آزمایش رایگان 10 روزه در خانه، فروش را به شدت افزایش داد. در نهایت، تقریباً در هر خانه‌ای یک جاروبرقی هوور یافت می‌شد.
تا سال 1919، جاروبرقی‌های هوور به طور گسترده با "میله ضربه‌زن" تولید می‌شدند و شعار معروف "هم می‌زند، هم جارو می‌کند، هم تمیز می‌کند" را به ثبت رساندند. هوور با ارائه یک محصول باکیفیت و خدمات پس از فروش مناسب، توانست به یک برند معتبر در زمینه تولید جاروبرقی تبدیل شود.
کیسه‌های فیلتر: انقلابی در بهداشت جاروبرقی
شرکت "ایر-وی سانیتیزور"، که در سال 1920 در تولدو، اوهایو، تأسیس شد، محصول جدیدی به نام کیسه یکبار مصرف "الیاف فیلتر" را معرفی کرد که اولین کیسه گرد و غبار کاغذی یکبار مصرف برای جاروبرقی‌ها بود. این اختراع، گام مهمی در جهت بهداشت و سهولت استفاده از جاروبرقی‌ها به شمار می‌رفت.
علاوه بر این، ایر-وی اولین جاروبرقی ایستاده دو موتوره و همچنین اولین جاروبرقی با "نازل قدرتمند" را نیز تولید کرد. بر اساس اطلاعات وب‌سایت این شرکت، ایر-وی اولین شرکتی بود که از مهر و موم بر روی کیسه گرد و غبار و همچنین اولین شرکتی بود که از فیلتر HEPA در جاروبرقی استفاده کرد. این نوآوری‌ها، نقش بسزایی در بهبود عملکرد و افزایش کارایی جاروبرقی‌ها ایفا کردند و به حفظ سلامت و بهداشت محیط کمک نمودند.
جاروبرقی‌های دایسون: خداحافظ کیسه، سلام تکنولوژی سایکلون!
در سال 1983، جیمز دایسون، مخترع بریتانیایی، جاروبرقی G-force را اختراع کرد. این جاروبرقی، اولین دستگاه بدون کیسه با فناوری "سایکلون دوتایی" بود. دایسون پس از ناکامی در فروش اختراع خود به تولیدکنندگان دیگر، شرکت خود را تاسیس کرد و شروع به بازاریابی جاروبرقی "دایسون دوال سایکلون" کرد. این جاروبرقی به سرعت به پرفروش‌ترین جاروبرقی تاریخ بریتانیا تبدیل شد.
دایسون با حذف کیسه و استفاده از فناوری سایکلون، انقلابی در طراحی جاروبرقی ایجاد کرد. این فناوری به جای کیسه، از نیروی گریز از مرکز برای جدا کردن گرد و غبار از هوا استفاده می‌کند. جاروبرقی‌های دایسون به دلیل قدرت مکش بالا، سهولت استفاده و طراحی مدرن، به سرعت محبوبیت زیادی پیدا کردند و جای خود را در خانه‌های سراسر جهان باز کردند.
