پلسیااداپیس: رازگشایی از زیستگاه، رفتار و تغذیه نخستین پستاندار درختی
پلسیااداپیس: جد نخستین پستانداران درختی
پلسیااداپیس (Plesiadapis) که نامش در زبان یونانی به معنی "تقریباً ادپیس" است، از نخستین پستانداران شناخته شده‌ای است که در دوره‌ی پالئوسن، یعنی حدود ۶۰ تا ۵۵ میلیون سال پیش، در جنگل‌های آمریکای شمالی و اوراسیا زندگی می‌کرد.
ویژگی‌های ظاهری پلسیااداپیس
این موجود کوچک جثه، با قدی حدود دو فوت و وزنی در حدود پنج پوند، ظاهری شبیه به لمور داشت، اما سر آن بیشتر به جوندگان شباهت داشت. دندان‌های جونده‌مانند این حیوان نشان می‌دهد که رژیم غذایی آن عمدتاً از میوه‌ها و دانه‌ها تشکیل شده بود.
چرا پلسیااداپیس مهم است؟
پلسیااداپیس از این جهت اهمیت دارد که به عنوان حلقه‌ای در زنجیره تکامل پستانداران، نقش مهمی در درک چگونگی شکل‌گیری نخستی‌های امروزی ایفا می‌کند. اگرچه این حیوان شباهت چندانی به انسان‌های مدرن یا حتی میمون‌های امروزی نداشت، اما ویژگی‌های دندانی آن نشان می‌دهد که رژیم غذایی همه‌چیزخوارانه در حال تکامل بوده است.
پلسیااداپیس: پلی به سوی تکامل
پلسیااداپیس، به عنوان یکی از قدیمی‌ترین نخستی‌سانان پیشاتاریخ کشف‌شده، حدود پنج میلیون سال پس از انقراض دایناسورها در دوره‌ی پالئوسن زندگی می‌کرد. جثه‌ی کوچک آن تا حد زیادی به دلیل همین قدمت و شرایط زیستی آن دوره قابل توجیه است. پلسیااداپیس با ظاهر لمورمانندش، هیچ شباهتی به انسان مدرن یا حتی میمون‌های بعدی که انسان‌ها از آن‌ها تکامل یافتند، نداشت. اهمیت این پستاندار کوچک در شکل و آرایش دندان‌هایش نهفته است که نشان از سازگاری نسبی با رژیم غذایی همه‌چیزخوارانه دارد.
طی ده‌ها میلیون سال، تکامل، نوادگان پلسیااداپیس را از درختان پایین آورد و به دشت‌های باز کشاند، جایی که آن‌ها به طور فرصت‌طلبانه از هر چیزی که می‌خزید، می‌پرید یا می‌لغزید، تغذیه می‌کردند و در عین حال، مغزشان به طور فزاینده‌ای بزرگ‌تر می‌شد.
کشف و درک دیرینه شناسان
درک اهمیت پلسیااداپیس برای دیرینه‌شناسان زمان زیادی برد. این پستاندار در سال 1877 در فرانسه کشف شد، تنها 15 سال پس از انتشار کتاب "منشاء انواع" چارلز داروین، و در زمانی که ایده تکامل انسان از میمون‌ها و بوزینه‌ها بسیار بحث‌برانگیز بود. نام آن، به معنی "تقریباً ادپیس" (اشاره به نخستی‌سان فسیلی دیگری که حدود 50 سال قبل کشف شده بود)، سرنخ‌هایی را در اختیار دانشمندان قرار داد. امروزه، شواهد فسیلی نشان می‌دهد که اجداد پلسیااداپیس در آمریکای شمالی زندگی می‌کردند، احتمالاً در کنار دایناسورها، و سپس به تدریج از طریق گرینلند به غرب اروپا مهاجرت کردند.
