استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی‌سیلین (MRSA) چیست؟

MRSA چیست؟ آشنایی با استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی‌سیلین

MRSA مخفف عبارت "استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی‌سیلین" (Methicillin-resistant Staphylococcus aureus) است. به زبان ساده، MRSA نوعی از باکتری استافیلوکوکوس اورئوس (Staphylococcus aureus) است که در برابر آنتی‌بیوتیک‌های پنی‌سیلین و داروهای مشابه، از جمله متی‌سیلین، مقاوم شده است. این باکتری‌های مقاوم به دارو، که گاهی به آن‌ها "ابر میکروب‌ها" هم گفته می‌شود، می‌توانند عفونت‌های جدی ایجاد کنند که درمان آن‌ها به دلیل مقاومت در برابر آنتی‌بیوتیک‌های رایج، دشوارتر است.

استافیلوکوکوس اورئوس: باکتری شایع با اثرات متفاوت

استافیلوکوکوس اورئوس (Staphylococcus aureus) یک نوع باکتری رایج است که حدود 30 درصد از افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این باکتری می‌تواند به طور طبیعی روی پوست یا در بینی برخی افراد زندگی کند و معمولاً بی‌ضرر است. با این حال، برخی از گونه‌های استافیلوکوکوس اورئوس می‌توانند مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد کنند.

عفونت‌های ناشی از استافیلوکوکوس اورئوس می‌توانند خفیف باشند و به شکل عفونت‌های پوستی مانند جوش، کورک، آبسه و سلولیت بروز کنند. در موارد جدی‌تر، اگر باکتری وارد جریان خون شود، می‌تواند منجر به عفونت خون، ذات‌الریه (پنومونی) در صورت آلوده کردن ریه‌ها، و گسترش عفونت به سایر قسمت‌های بدن از جمله غدد لنفاوی و استخوان‌ها شود. همچنین، عفونت استافیلوکوکوس اورئوس با بیماری‌های جدی‌تری مانند بیماری‌های قلبی، مننژیت و مسمومیت غذایی شدید مرتبط دانسته شده است.

تصویری از MRSA

نحوه انتقال MRSA: از بیمارستان تا جامعه

باکتری *استافیلوکوکوس اورئوس*، از جمله سویه مقاوم به متی‌سیلین (MRSA)، معمولاً از طریق تماس مستقیم، به ویژه تماس دست، منتقل می‌شود. صرف تماس پوست با باکتری کافی نیست؛ برای ایجاد عفونت، باکتری باید از طریق یک بریدگی، خراش یا زخم وارد پوست شود و بافت‌های زیرین را آلوده کند.

یکی از شایع‌ترین راه‌های ابتلا به MRSA، بستری شدن در بیمارستان است. بیمارانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، جراحی کرده‌اند یا دستگاه‌های پزشکی در بدنشان کار گذاشته شده، بیشتر در معرض خطر ابتلا به عفونت MRSA بیمارستانی (HA-MRSA) قرار دارند. باکتری *استافیلوکوکوس اورئوس* به دلیل وجود مولکول‌های چسبنده در سطح خود، می‌تواند به سطوح مختلف، از جمله تجهیزات پزشکی، بچسبد. در صورت ورود این باکتری به داخل بدن و ایجاد عفونت، عواقب آن می‌تواند بسیار خطرناک و حتی مرگبار باشد.

علاوه بر بیمارستان، MRSA می‌تواند از طریق تماس در جامعه (CA-MRSA) نیز منتقل شود. این نوع عفونت معمولاً در محیط‌های شلوغ با تماس نزدیک پوست به پوست، مانند پادگان‌ها، زندان‌ها، و باشگاه‌های ورزشی، شیوع پیدا می‌کند. به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی مانند حوله، تیغ و تجهیزات ورزشی نیز می‌تواند خطر انتقال CA-MRSA را افزایش دهد. سویه‌های CA-MRSA از نظر ژنتیکی با سویه‌های HA-MRSA متفاوت هستند و به نظر می‌رسد انتقال آن‌ها از فردی به فرد دیگر آسان‌تر است.

درمان و کنترل MRSA: از آنتی‌بیوتیک تا بهداشت فردی

باکتری‌های MRSA به برخی از انواع آنتی‌بیوتیک‌ها حساس هستند و معمولاً با آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند ونکومایسین یا تیکوپلانین درمان می‌شوند. با این حال، برخی از سویه‌های استافیلوکوکوس اورئوس در حال ایجاد مقاومت در برابر ونکومایسین هستند. اگرچه سویه‌های استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به ونکومایسین (VRSA) بسیار نادرند، اما ظهور باکتری‌های مقاوم جدید بر اهمیت محدود کردن دسترسی افراد به آنتی‌بیوتیک‌های تجویزی تاکید دارد.

وقتی باکتری‌ها در معرض آنتی‌بیوتیک‌ها قرار می‌گیرند، ممکن است با گذشت زمان دچار جهش‌های ژنتیکی شوند که آن‌ها را قادر به مقاومت در برابر این داروها می‌کند. هرچه تماس با آنتی‌بیوتیک کمتر باشد، احتمال ایجاد مقاومت در باکتری‌ها نیز کمتر خواهد بود. با این حال، همیشه پیشگیری از عفونت بهتر از درمان آن است.

موثرترین راه برای مقابله با گسترش MRSA، رعایت بهداشت فردی است. این شامل موارد زیر می‌شود:

• شستشوی کامل دست‌ها با آب و صابون
• دوش گرفتن بلافاصله پس از ورزش
• پوشاندن بریدگی‌ها و خراش‌ها با بانداژ تمیز
• اجتناب از به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی (مانند حوله، تیغ و غیره)
• شستشوی منظم لباس‌ها، حوله‌ها و ملحفه‌ها

حقایقی درباره MRSA

• باکتری استافیلوکوکوس اورئوس در دهه 1880 کشف شد.
• استافیلوکوکوس اورئوس در دهه 1960 نسبت به متی‌سیلین مقاوم شد.
• MRSA در برابر آنتی‌بیوتیک‌های مشابه پنی‌سیلین مانند پنی‌سیلین، آموکسی‌سیلین، اگزاسیلین و متی‌سیلین مقاوم است.
• حدود 30 درصد از افراد دارای باکتری استافیلوکوکوس اورئوس در بدن خود هستند.
• باکتری استافیلوکوکوس اورئوس همیشه باعث عفونت نمی‌شود.
• بر اساس اعلام CDC (مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری)، 1 درصد از افراد دارای باکتری استافیلوکوکوس اورئوس، MRSA دارند.
• MRSA معمولاً در اثر بستری شدن در بیمارستان ایجاد می‌شود.

نکات کلیدی و مهم درباره MRSA

• MRSA یا استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی‌سیلین، یک سویه خطرناک از باکتری‌ها است که می‌تواند باعث عفونت‌های جدی شود.
• MRSA به دلیل مقاومت آنتی‌بیوتیکی خود در برابر آنتی‌بیوتیک‌های رایج، بسیار خطرناک است. این مقاومت دارویی باعث شده که به آن لقب "ابر میکروب" داده شود و درمان آن بسیار دشوارتر باشد.
• عفونت‌های MRSA می‌تواند عواقب جدی برای سلامتی داشته باشد، از جمله آسیب به قلب و ریه‌ها.
• بهترین راه مقابله با MRSA، پیشگیری از گسترش آن از طریق رعایت بهداشت فردی است. پیشگیری همواره بهتر از درمان است.
• شستشوی کامل و مرتب دست‌ها به همراه پوشاندن زخم‌ها و بریدگی‌ها با بانداژ، می‌تواند به جلوگیری از انتقال MRSA کمک کند.