شیر بدون لاکتوز: چگونه تولید می‌شود و آیا برای شما مناسب است؟

آیا به دلیل عدم تحمل لاکتوز از مصرف لبنیات معمولی پرهیز می‌کنید؟ شیر بدون لاکتوز و سایر محصولات لبنی بدون لاکتوز می‌توانند جایگزین مناسبی باشند. اما تا به حال به این فکر کرده‌اید که عدم تحمل لاکتوز دقیقا چیست و چگونه لاکتوز از شیر حذف می‌شود؟ در ادامه به این سوالات پاسخ می‌دهیم.

عدم تحمل لاکتوز: آنچه باید بدانید

عدم تحمل لاکتوز، یک آلرژی به شیر نیست! بلکه به این معنی است که بدن شما به میزان کافی آنزیم لاکتاز، که برای تجزیه لاکتوز (قند شیر) ضروری است، تولید نمی‌کند. بنابراین، اگر شما به عدم تحمل لاکتوز مبتلا باشید و شیر معمولی مصرف کنید، لاکتوز بدون تغییر از دستگاه گوارش شما عبور می‌کند. در حالی که بدن شما قادر به هضم لاکتوز نیست، باکتری‌های روده می‌توانند از آن تغذیه کنند که در نتیجه، اسید لاکتیک و گاز تولید می‌شود. این فرآیند منجر به نفخ و گرفتگی‌های دردناک در ناحیه شکم خواهد شد. به عبارت دیگر، عدم تحمل لاکتوز به دلیل کمبود آنزیم لاکتاز است و باعث مشکلات گوارشی پس از مصرف شیر می‌شود.

روش‌های حذف لاکتوز از شیر

برای تولید شیر بدون لاکتوز، روش‌های مختلفی برای حذف این قند از شیر وجود دارد. طبیعتا هرچه فرآیند پیچیده‌تر باشد، قیمت شیر در فروشگاه بالاتر خواهد بود. این روش‌ها عبارتند از:

• افزودن آنزیم لاکتاز به شیر: در این روش، آنزیم لاکتاز عملاً قند شیر را به گلوکز و گالاکتوز تجزیه می‌کند. شیر حاصل همچنان حاوی آنزیم است، بنابراین برای غیرفعال کردن آنزیم و افزایش ماندگاری شیر، آن را به روش فراپاستوریزه حرارت می‌دهند.
• عبور دادن شیر از لاکتاز متصل به یک حامل: در این روش، شیر همچنان حاوی قندهای گلوکز و گالاکتوز است، اما آنزیم لاکتاز در آن وجود ندارد.
• جداسازی غشایی و سایر تکنیک‌های اولترافیلتراسیون: این روش‌ها به صورت مکانیکی لاکتوز را از شیر جدا می‌کنند. این روش‌ها به طور کامل قند شیر را حذف می‌کنند و به حفظ طعم "طبیعی" شیر کمک می‌کنند. با استفاده از این روش‌ها، شیر بدون لاکتوز با طعم بهتری تولید می‌شود و مشکلات گوارشی ناشی از عدم تحمل لاکتوز را برطرف می‌کند.

چرا شیر بدون لاکتوز طعم متفاوتی دارد؟

وقتی آنزیم لاکتاز به شیر اضافه می‌شود، لاکتوز به گلوکز و گالاکتوز تجزیه می‌شود. میزان قند شیر تغییر نمی‌کند، اما طعم آن شیرین‌تر به نظر می‌رسد. دلیل این امر این است که گیرنده‌های چشایی شما گلوکز و گالاکتوز را شیرین‌تر از لاکتوز تشخیص می‌دهند. علاوه بر طعم شیرین‌تر، شیر فراپاستوریزه به دلیل حرارت بیشتری که در طول فرآیند تولید به آن داده می‌شود، طعم متفاوتی دارد. در نتیجه، اگر به دنبال شیر با طعم متفاوت و مناسب برای عدم تحمل لاکتوز هستید، شیر بدون لاکتوز می‌تواند انتخاب مناسبی باشد.

طرز تهیه شیر بدون لاکتوز در خانه

شیر بدون لاکتوز به دلیل مراحل اضافی تولید، گران‌تر از شیر معمولی است. اما شما می‌توانید با تبدیل شیر معمولی به شیر بدون لاکتوز در خانه، در هزینه‌ها صرفه‌جویی کنید. ساده‌ترین راه برای این کار، افزودن آنزیم لاکتاز به شیر است. قطره‌های لاکتاز در بسیاری از فروشگاه‌ها یا از فروشگاه‌های آنلاین در دسترس هستند.

مقدار لاکتوز حذف شده از شیر به مقدار لاکتاز اضافه شده و مدت زمانی که به آنزیم برای واکنش فرصت می‌دهید (معمولاً 24 ساعت برای فعالیت کامل) بستگی دارد. اگر به اثرات لاکتوز حساسیت کمتری دارید، نیازی نیست اینقدر صبر کنید، یا می‌توانید با افزودن لاکتاز کمتر، در هزینه‌ها بیشتر صرفه‌جویی کنید. علاوه بر صرفه‌جویی در هزینه، یکی از مزایای تهیه شیر بدون لاکتوز خانگی این است که طعم "پخته" شیر فراپاستوریزه را نخواهید داشت. با تهیه شیر بدون لاکتوز در منزل، می‌توانید به راحتی عدم تحمل لاکتوز را مدیریت کرده و از طعم دلپذیر شیر لذت ببرید.