10 حقیقت شگفت‌انگیز درباره لابسترها: از عمر طولانی تا رنگ پنهان!
وقتی صحبت از لابستر می‌شود، چه تصویری در ذهن شما نقش می‌بندد؟ یک غذای دریایی خوش‌رنگ و لعاب با رنگ قرمز درخشان که با کره سرو می‌شود، یا یک موجود دریایی قلمروطلب که در کف اقیانوس به این سو و آن سو می‌رود؟ لابسترها علاوه بر شهرتشان به عنوان یک غذای لذیذ و حضور پررنگ در فرهنگ عامه، زندگی بسیار جذابی دارند. در ادامه با حقایقی جالب درباره این موجودات دریایی نمادین آشنا می‌شویم:
- لابسترها می‌توانند بیش از 100 سال عمر کنند و ترجیح می‌دهند از ماهی‌های زنده، نرم‌تنان و سخت‌پوستان تغذیه کنند.
- لابسترها در طبیعت قرمز نیستند، اما هنگام پخت و پز به دلیل وجود رنگدانه‌ای به نام آستاگزانتین قرمز می‌شوند.
- همه لابسترها چنگال ندارند. برخی به جای آن، شاخک‌های بلند دارند، مانند لابسترهای خاردار.
لابسترها: بی‌مهرگانی در اعماق دریا
لابسترها جزو بی‌مهرگان دریایی هستند، دسته‌ای از جانوران که فاقد نوتوکورد (یک ساختار ستون فقرات غضروفی و محکم) هستند. همانند بسیاری از بی‌مهرگان که "ستون فقرات" ندارند، لابسترها توسط یک اسکلت خارجی سخت محافظت می‌شوند که ساختار بدن آن‌ها را شکل می‌دهد. این پوشش سخت، نقش مهمی در محافظت از لابستر در برابر خطرات محیطی و شکارچیان ایفا می‌کند.
همه لابسترها چنگال ندارند!
لابسترها به طور کلی به دو دسته تقسیم می‌شوند: لابسترهای چنگال‌دار و لابسترهای خاردار (یا لابسترهای صخره‌ای).
لابسترهای چنگال‌دار معمولاً در آب‌های سرد دریایی یافت می‌شوند، از جمله لابستر آمریکایی که یک گونه محبوب در رستوران‌های غذاهای دریایی، به ویژه در نیوانگلند است.
لابسترهای خاردار فاقد چنگال هستند، اما در عوض شاخک‌های بلند و قوی دارند. این نوع لابسترها بیشتر در آب‌های گرم مانند دریای کارائیب و مدیترانه یافت می‌شوند و معمولاً به عنوان دم لابستر در منوی رستوران‌ها دیده می‌شوند.
لابسترها غذای زنده را ترجیح می‌دهند!
اگرچه لابسترها به عنوان لاشخور و حتی همنوع‌خوار شهرت دارند، اما مطالعات روی لابسترهای وحشی نشان می‌دهد که آن‌ها شکار زنده را ترجیح می‌دهند. این موجودات کف‌زی از ماهی‌ها، نرم‌تنان، کرم‌ها و سخت‌پوستان تغذیه می‌کنند. اگرچه لابسترها ممکن است در اسارت یکدیگر را بخورند، اما چنین رفتاری در طبیعت مشاهده نشده است.
لابسترها عمری طولانی دارند!
در حالی که یک لابستر آمریکایی حدود شش تا هشت سال زمان نیاز دارد تا به وزن قابل عرضه در بازار، یعنی حدود نیم کیلوگرم، برسد، این تازه شروع ماجراست! لابسترها موجوداتی با طول عمر بسیار زیاد هستند و تخمین زده می‌شود که بیش از 100 سال عمر کنند.
لابسترها برای رشد پوست‌اندازی می‌کنند!
پوست لابسترها رشد نمی‌کند، بنابراین با بزرگتر و پیرتر شدن، لابسترها پوست‌اندازی می‌کنند و یک پوست جدید تشکیل می‌دهند. لابسترهای بالغ تقریباً سالی یک بار پوست‌اندازی می‌کنند. در طول این دوره آسیب‌پذیر، لابستر به یک مخفیگاه پناه می‌برد و اسکلت خارجی خود را می‌اندازد. پس از پوست‌اندازی، بدن لابستر بسیار نرم است و ممکن است چند ماه طول بکشد تا پوست بیرونی دوباره سخت شود. درست مانند خرچنگ‌های نرم‌پوست، وقتی فروشگاه‌های ماهی لابسترهای نرم‌پوست را تبلیغ می‌کنند، سخت‌پوستانی که می‌فروشند اخیراً پوست‌اندازی کرده‌اند.
لابسترها می‌توانند بیش از یک متر رشد کنند!
بزرگترین لابستر آمریکایی که تا به حال ثبت شده، در سال 1977 در نزدیکی نوا اسکوشیا صید شد. وزن آن حدود 20 کیلوگرم و طول آن بیش از یک متر بود. البته تعداد کمی از لابسترها به این ابعاد غول‌پیکر می‌رسند. لابسترهای دم‌کفشی، نوعی لابستر بدون چنگال، اغلب تنها چند اینچ طول دارند.
لابسترها ساکن اعماق دریا هستند!
با نگاهی به لابسترها می‌توان فهمید که شنا کردن در مسافت‌های طولانی در تخصص آن‌ها نیست. لابسترها زندگی خود را در سطح آب آغاز می‌کنند و یک مرحله پلانکتونی را طی می‌کنند. با رشد لابسترهای نابالغ، آن‌ها در نهایت در کف اقیانوس ساکن می‌شوند، جایی که پناهگاه‌های مورد علاقه آن‌ها غارهای سنگی و شکاف‌ها هستند.
چطور می‌توان لابستر نر را از ماده تشخیص داد؟
برای تشخیص جنسیت لابستر، کافیست به زیر دم آن نگاه کنید. لابسترها در قسمت زیرین دم خود پاهایی شناور (Swimmerets) دارند که برای شنا و جفت‌گیری از آن‌ها استفاده می‌کنند. در لابسترهای نر، این پاها باریک و سخت هستند، در حالی که در لابسترهای ماده، پاها پهن و پر مانند به نظر می‌رسند.
لابسترها در طبیعت قرمز نیستند!
بسیاری از مردم به اشتباه فکر می‌کنند که لابسترها قرمز هستند، اما اینطور نیست. بیشتر لابسترها در واقع در طبیعت به رنگ قهوه‌ای خالدار یا زیتونی-سبز هستند و فقط یک ته رنگ قرمز ملایم دارند. رنگ قرمز در پوست لابستر از رنگدانه‌ای کاروتنوئیدی به نام آستاگزانتین ناشی می‌شود. در بیشتر لابسترها، این ته رنگ قرمز با سایر سایه‌ها ترکیب می‌شود تا مشخصات رنگ طبیعی لابستر را تشکیل دهد.
آستاگزانتین در برابر حرارت مقاوم است، در حالی که سایر رنگدانه‌ها اینطور نیستند. هنگامی که لابستر را می‌پزید، سایر رنگدانه‌ها تجزیه می‌شوند و فقط آستاگزانتین قرمز روشن باقی می‌ماند، که منجر به رنگ قرمز نمادینی می‌شود که ما عموماً با لابسترها مرتبط می‌دانیم.
لابسترها در فرهنگ عامه
لابسترها علاوه بر اینکه یک غذای محبوب هستند، در فرهنگ عامه نیز جایگاه ویژه‌ای دارند. در اینجا به چند مورد از برجسته‌ترین حضورهای آن‌ها اشاره می‌کنیم:
مجسمه‌های بزرگ لابستر
مجسمه‌های چشمگیری به شکل لابسترهای غول‌پیکر در سراسر جهان ساخته شده‌اند. با وجود اینکه مجسمه "بزرگترین لابستر جهان" در شیدیاک، نیوبرانزویک با ارتفاع 35 فوت از جنس بتن و فولاد تقویت‌شده ساخته شده توسط هنرمند کانادایی، وینستون برونوم، بزرگترین لابستر نیست. این افتخار به مجسمه‌ای به ابعاد تقریبی 62 در 42 در 51 فوت می‌رسد که در سال 2015 در کیانجیانگ، هوبی، چین ساخته شده است. مقام دوم به "لری لابستر" در کینگستون، استرالیای جنوبی تعلق دارد که ابعاد آن 59 در 45 در 50 فوت است.
لابسترها در ادبیات
لابسترها در کتاب "ماجراهای آلیس در سرزمین عجایب" اثر لوئیس کارول در صحنه‌ای که شامل آلیس، لاک‌پشت تمسخرآمیز، گریفین و رقصی به نام "دریای چهارگوش لابستر" است، حضور دارند که در آن رقاص‌ها با لابسترها همراه می‌شوند. "شاید شما زیاد زیر دریا زندگی نکرده‌اید،" لاک‌پشت تمسخرآمیز گفت. (آلیس گفت: "من زندگی نکرده‌ام")—"و شاید شما حتی هرگز به یک لابستر معرفی نشده‌اید"— (آلیس شروع کرد به گفتن "من یک بار مزه کردم—" اما عجولانه خودش را کنترل کرد و گفت "نه، هرگز") "بنابراین شما نمی‌توانید تصوری از این داشته باشید که دریای چهارگوش لابستر چه چیز لذت‌بخشی است!"
لابسترها در فیلم
در صحنه‌ای محوری در فیلم کمدی کلاسیک "آنی هال" ساخته وودی آلن در سال 1977، لابسترهایی که آلن و دایان کیتون که نقش شخصیت اصلی را بازی می‌کند، قصد دارند برای شام درست کنند، فرار می‌کنند. آلن می‌گوید: "آنی، یک لابستر بزرگ پشت یخچال است". "من نمی‌توانم آن را بیرون بیاورم… شاید اگر یک بشقاب کوچک سس کره با یک فندق‌شکن اینجا بگذارم، از طرف دیگر بیرون بیاید." لابسترها همچنین در فیلم‌های کمدی سال 2003 "عشق در واقع" (لابستر میلاد مسیح) و "در جستجوی نمو" نیز حضور دارند.
لابسترها در موسیقی
گروه B-52's در آوریل 1978 با آهنگی به نام "Rock Lobster" به موفقیتی دست یافت. این اولین تک‌آهنگ B-52's بود که وارد Billboard Hot 100 شد، جایی که به شماره 56 قابل احترام رسید و در نهایت به رتبه 147 در فهرست 500 آهنگ برتر تاریخ Rolling Stone رسید.
لابسترها در شبکه‌های اجتماعی
پاتریک استوارت، بازیگر بریتانیایی (که بیشتر به خاطر بازی در نقش کاپیتان ژان لوک پیکارد در USS Enterprise شناخته می‌شود) برای هالووین 2013، یک سلفی خندان در توییتر منتشر کرد که در وان حمام با لباس لابستر ژست گرفته بود.
