اولین عنصر شناخته شده: تاریخچه شگفت‌انگیز کشف عناصر باستانی
شاید برایتان جالب باشد که بدانید نیاکان ما، در واقع با 9 عنصر شیمیایی آشنایی داشتند. این عناصر شامل طلا، نقره، مس، آهن، سرب، قلع، جیوه، گوگرد و کربن می شدند. ویژگی بارز این عناصر، وجود آنها به شکل خالص در طبیعت یا قابلیت استخراج نسبتاً آسان آنها بود.
اما چرا تعداد عناصر شناخته شده تا این حد محدود بود؟ پاسخ ساده است: بیشتر عناصر به صورت ترکیب با سایر مواد یا مخلوط با عناصر دیگر یافت می شوند. به عنوان مثال، همه ما روزانه اکسیژن تنفس می کنیم، اما چه زمانی اکسیژن خالص را دیده ایم؟
نکات کلیدی: اولین عناصر شیمیایی شناخته شده
- تمدن های باستانی از 9 عنصر مس، سرب، طلا، نقره، آهن، کربن، قلع، گوگرد و جیوه که به شکل نسبتاً خالص در طبیعت وجود داشتند، استفاده می کردند.
- در آن زمان، ماهیت عناصر ناشناخته بود. بسیاری از تمدن ها در واقع عناصر را شامل آب، خاک، آتش، هوا و احتمالاً فلز، چوب یا اِتِر می دانستند.
- تاریخ مکتوب تنها استفاده از این 9 عنصر را تأیید می کند، اما عناصر دیگری نیز به شکل طبیعی یافت می شوند که ممکن است مورد استفاده انسان های اولیه قرار گرفته باشند.
مس
تاریخچه استفاده از مس به حدود 9000 سال قبل از میلاد در خاورمیانه باز می گردد. در ابتدا، مس به صورت فلز طبیعی استخراج می شد، اما به زودی به یکی از اولین فلزاتی تبدیل شد که ذوب و خالص سازی شد و این امر منجر به آغاز عصر برنز گردید.
شواهدی از استفاده از مس در تمدن های باستانی به دست آمده است. به عنوان مثال، مهره های مسی متعلق به حدود 6000 سال قبل از میلاد در آناتولی کشف شده اند. همچنین، یک مکان ذوب مس در صربستان پیدا شده است که قدمت آن به 5000 سال قبل از میلاد می رسد. این اکتشافات نشان می دهند که مس نقش مهمی در زندگی و پیشرفت تمدن های اولیه داشته است.
سرب
سرب به دلیل نقطه ذوب پایین، فلزی بود که به راحتی توسط انسان های اولیه ذوب می شد. احتمالاً ذوب سرب حدود 9000 سال پیش (7000 قبل از میلاد) آغاز شده است. قدیمی ترین اثر سربی، تندیسی است که در معبد اوزیریس در مصر یافت شده و قدمت آن به حدود 3800 قبل از میلاد می رسد. این یافته نشان می دهد که سرب از دیرباز در تمدن های باستانی مورد استفاده قرار می گرفته است.
طلا
استفاده از طلا به قبل از 6000 سال قبل از میلاد باز می گردد. قدیمی ترین نمونه های موجود از اشیاء ساخته شده از طلا، از منطقه لوانت در آسیای غربی به دست آمده اند.
نقره
استفاده از نقره توسط انسان به قبل از 5000 سال قبل از میلاد برمی گردد. قدیمی ترین آثار باستانی به جا مانده از نقره، متعلق به آسیای صغیر هستند و قدمت آنها به حدود 4000 سال قبل از میلاد می رسد.
آهن
استفاده از آهن به قبل از 5000 سال قبل از میلاد باز می گردد. قدیمی ترین آثار به دست آمده، مهره هایی هستند که از آهن شهابی ساخته شده و در مصر، حدود 4000 سال قبل از میلاد، تولید شده اند. انسان ها حدود 3000 سال قبل از میلاد، روش ذوب آهن را آموختند که در نهایت منجر به آغاز عصر آهن در حدود 1200 سال قبل از میلاد گردید.
کربن
کربن عنصری، در قالب های مختلفی همچون زغال چوب، گرافیت و الماس شناخته شده بود. سومری ها و مصریان تا سال 3750 قبل از میلاد از زغال چوب استفاده می کردند. الماس نیز حداقل از سال 2500 قبل از میلاد شناخته شده بود.
قلع
قلع در حدود 3500 سال قبل از میلاد در آسیای صغیر، با مس ذوب می شد تا برنز ساخته شود. باستان شناسان یک معدن کاسیتریت (اکسید آهن) در ترکیه کشف کرده اند که از 3250 تا 1800 قبل از میلاد فعال بوده است. قدیمی ترین اشیاء قلعی به جا مانده، متعلق به حدود 2000 سال قبل از میلاد هستند و در ترکیه یافت شده اند.
گوگرد
استفاده از گوگرد برای اولین بار به قبل از 2000 سال قبل از میلاد بر می گردد. پاپیروس ابرس (1500 قبل از میلاد) استفاده از گوگرد را برای درمان بیماری های پلک در مصر شرح داده است. گوگرد یکی از اولین موادی بود که به عنوان یک عنصر شیمیایی شناخته شد (توسط جابر بن حیان در حدود سال 815 میلادی).
جیوه
استفاده از جیوه حداقل به 1500 سال قبل از میلاد باز می گردد. آثاری از جیوه در مقبره های مصری مربوط به این دوره زمانی یافت شده است.
سایر عناصر طبیعی
در حالی که تاریخ تنها استفاده اولیه از نه عنصر را ثبت کرده است، چندین عنصر دیگر نیز وجود دارند که به صورت کانی های طبیعی به شکل خالص یا آلیاژ یافت می شوند. این عناصر شامل:
- آلومینیوم
- آنتیموان
- آرسنیک
- بیسموت
- کادمیم
- کروم
- کبالت
- ایندیم
- ایریدیوم
- منگنز
- مولیبدن
- نیکل
- نیوبیم
- اسمیم
- پالادیوم
- پلاتین
- رنیوم
- رودیوم
- سلنیوم
- سیلیکون
- تانتالوم
- تلوریوم
- تیتانیوم
- تنگستن
- وانادیوم
- روی
از این میان، آرسنیک، آنتیموان و بیسموت همگی قبل از سال 1000 میلادی مورد استفاده قرار گرفتند. کشف سایر عناصر به قرن هفدهم به بعد باز می گردد.
- جدول تناوبی
- شیمی
- علم
