تاریخچه گوگل: از Backrub تا پادشاهی موتورهای جستجو

اگرچه موتورهای جستجو و پورتال‌های اینترنتی از ابتدای شکل‌گیری اینترنت وجود داشته‌اند، اما این گوگل بود که با وجود ورود نسبتا دیر هنگام، به برترین و محبوب‌ترین مقصد برای یافتن هر چیزی در دنیای وب تبدیل شد. در واقع، گوگل با ارائه رویکردی نوآورانه در نحوه جستجو و رتبه‌بندی نتایج، توانست به سرعت جایگاه خود را در میان کاربران اینترنت تثبیت کند و به یک نام آشنا در دنیای فناوری تبدیل شود.

گوگل با ارائه الگوریتم‌های پیشرفته جستجو و رابط کاربری ساده، توانست تجربه کاربری بهتری را نسبت به سایر موتورهای جستجو ارائه دهد و به همین دلیل، به سرعت مورد استقبال کاربران قرار گرفت. این موتور جستجو، با تمرکز بر ارائه نتایج مرتبط و با کیفیت، توانست اعتماد کاربران را جلب کرده و به انتخاب اول آن‌ها برای جستجو در اینترنت تبدیل شود.

موتور جستجو چیست؟

موتور جستجو یک برنامه نرم‌افزاری است که با جستجو در اینترنت، صفحات وب مرتبط با کلمات کلیدی وارد شده توسط شما را پیدا می‌کند. این ابزار قدرتمند از اجزای مختلفی تشکیل شده است که با همکاری یکدیگر، فرایند جستجو را تسهیل می‌کنند:

• نرم‌افزار موتور جستجو: شامل عملگرهای بولی، فیلدهای جستجو و قالب نمایش نتایج. این بخش، امکان تعریف دقیق‌تر جستجو و نمایش سازمان‌یافته اطلاعات را فراهم می‌کند.
• نرم‌افزار خزنده یا عنکبوت: این نرم‌افزار، صفحات وب را بررسی و محتوای آن‌ها را جمع‌آوری می‌کند.
• پایگاه داده: مجموعه‌ای عظیم از اطلاعات جمع‌آوری شده از وب که توسط موتور جستجو برای یافتن نتایج مرتبط مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• الگوریتم‌های رتبه‌بندی: این الگوریتم‌ها، نتایج جستجو را بر اساس میزان ارتباط آن‌ها با کلمات کلیدی وارد شده، رتبه‌بندی می‌کنند و مهم‌ترین و مرتبط‌ترین نتایج را در ابتدای لیست نمایش می‌دهند.

الهام از نام "گوگل": داستانی پشت یک عدد بزرگ

موتور جستجوی بسیار محبوب گوگل، حاصل تلاش‌های دو دانشمند کامپیوتر به نام‌های لری پیج و سرگئی برین است. نام این سایت از واژه "گوگول" (Googol) گرفته شده است. گوگول، نامی است برای عدد ۱ با صد صفر جلوی آن، که در کتابی به نام "ریاضیات و تخیل" نوشته ادوارد کاسنر و جیمز نیومن آمده است.

به اعتقاد بنیان‌گذاران گوگل، این نام نشان‌دهنده حجم عظیم اطلاعاتی است که یک موتور جستجو باید آن‌ها را پردازش و غربال کند. "گوگول" نمادی از توانایی بی‌نهایت گوگل در پیمایش و سازماندهی دنیای وسیع اطلاعات در اینترنت است. این انتخاب نام، به خوبی نشان‌دهنده هدف گوگل برای دسترسی و سازماندهی حجم وسیعی از داده‌ها است.

از Backrub تا PageRank: تولد یک غول جستجو

در سال 1995، لری پیج و سرگئی برین، دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته علوم کامپیوتر در دانشگاه استنفورد، با یکدیگر آشنا شدند. در ژانویه 1996، این دو همکاری خود را در نوشتن برنامه‌ای برای یک موتور جستجو آغاز کردند که "Backrub" نامیده شد. این نام به دلیل توانایی این موتور جستجو در تحلیل بک‌لینک‌ها انتخاب شده بود. حاصل این پروژه، یک مقاله تحقیقاتی بسیار پرطرفدار با عنوان "کالبدشناسی یک موتور جستجوی ابرمتنی در مقیاس بزرگ" بود.

ویژگی منحصر به فرد این موتور جستجو، استفاده از فناوری توسعه‌یافته‌ای به نام PageRank بود. PageRank با در نظر گرفتن تعداد و اهمیت صفحاتی که به یک سایت لینک داده‌اند، میزان ارتباط آن وب‌سایت را تعیین می‌کرد. در آن زمان، موتورهای جستجو نتایج را بر اساس تعداد دفعاتی که یک عبارت جستجو در یک صفحه وب ظاهر می‌شد، رتبه‌بندی می‌کردند. PageRank رویکردی نوین در رتبه‌بندی نتایج جستجو ارائه داد.

با الهام از بازخوردهای مثبت Backrub، پیج و برین شروع به توسعه گوگل کردند. در آن زمان، این پروژه با کمترین امکانات پیش می‌رفت. این دو با استفاده از کامپیوترهای شخصی ارزان‌قیمت، دست دوم و قرض گرفته شده، یک شبکه سرور در اتاق‌های خوابگاه خود ایجاد کردند. آن‌ها حتی با استفاده از کارت‌های اعتباری خود، ترابایت‌ها دیسک را با قیمت‌های تخفیف‌دار خریداری کردند.

آن‌ها ابتدا سعی کردند فناوری موتور جستجوی خود را به دیگران واگذار کنند، اما نتوانستند کسی را پیدا کنند که محصول آن‌ها را در مراحل اولیه توسعه بخواهد. سپس پیج و برین تصمیم گرفتند گوگل را نگه دارند و به دنبال سرمایه‌گذاری بیشتر باشند، محصول را بهبود بخشند و زمانی که یک محصول صیقلی و بی‌نقص داشتند، آن را به طور مستقیم به عموم عرضه کنند.

تامین مالی اولیه: جرقه‌ای برای یک امپراتوری

این استراتژی جواب داد و پس از توسعه بیشتر، موتور جستجوی گوگل به یک کالای داغ تبدیل شد. اندی بچتولشیم، یکی از بنیانگذاران سان مایکروسیستمز، پس از یک دمو کوتاه از گوگل، آنقدر تحت تاثیر قرار گرفت که به این دو گفت: "به جای اینکه در مورد تمام جزئیات بحث کنیم، چرا من فقط یک چک برای شما ننویسم؟"

چک بچتولشیم به مبلغ 100000 دلار به نام شرکت گوگل صادر شد، با وجود این که گوگل هنوز به عنوان یک نهاد قانونی وجود نداشت. با این حال، این گام بعدی زیاد طول نکشید - پیج و برین در 4 سپتامبر 1998 شرکت خود را ثبت کردند. این چک همچنین به آن‌ها امکان داد 900000 دلار بیشتر برای دور اولیه تامین مالی خود جمع آوری کنند. جف بزوس، بنیانگذار آمازون دات کام، نیز از دیگر سرمایه‌گذاران فرشته بود.

با سرمایه کافی، شرکت گوگل اولین دفتر خود را در منلو پارک، کالیفرنیا افتتاح کرد. Google.com، یک موتور جستجوی بتا (وضعیت آزمایشی)، راه اندازی شد و روزانه به 10000 پرس و جوی جستجو پاسخ می داد. در 21 سپتامبر 1999، گوگل به طور رسمی برچسب بتا را از عنوان خود حذف کرد.

صعود به قله: از استارتاپ نوپا تا امپراتوری جهانی

در سال 2001، گوگل حق اختراع فناوری PageRank خود را به ثبت رساند و لری پیج به عنوان مخترع آن معرفی شد. در آن زمان، این شرکت به فضای بزرگتری در پالو آلتو نقل مکان کرده بود. پس از عرضه عمومی سهام شرکت، نگرانی‌هایی مطرح شد مبنی بر اینکه رشد سریع این استارتاپ ممکن است فرهنگ سازمانی آن را تغییر دهد، فرهنگی که بر اساس شعار "شرارت نکن" بنا شده بود. این تعهد، بازتابی از تعهد بنیانگذاران و همه کارکنان به انجام کار خود با عینیت و بدون تعارض منافع و تعصب بود. برای اطمینان از اینکه شرکت به ارزش‌های اصلی خود پایبند است، سمت مدیر ارشد فرهنگ سازمانی ایجاد شد.

در طول دوره رشد سریع، این شرکت محصولات متنوعی از جمله Gmail، Google Docs، Google Drive، Google Voice و یک مرورگر وب به نام Chrome را معرفی کرد. همچنین پلتفرم‌های پخش ویدیو YouTube و Blogger.com را به دست آورد. در سال‌های اخیر، گوگل وارد بخش‌های مختلف دیگری نیز شده است. برخی از این موارد عبارتند از Nexus (گوشی‌های هوشمند)، Android (سیستم عامل موبایل)، Pixel (سخت افزار کامپیوتر موبایل)، بلندگوی هوشمند (Google Home)، باند پهن (Google Fi)، Chromebooks (لپ تاپ)، Stadia (بازی)، خودروهای خودران و بسیاری از سرمایه‌گذاری‌های دیگر. با این حال، درآمد حاصل از تبلیغات تولید شده توسط درخواست‌های جستجو همچنان بزرگترین محرک درآمد این شرکت است.

در سال 2015، گوگل تحت نام شرکت هلدینگ Alphabet، دستخوش تجدید ساختار در بخش‌ها و پرسنل شد. سرگئی برین به عنوان رئیس شرکت مادر تازه تأسیس منصوب شد و لری پیج به عنوان مدیر عامل. جایگاه برین در گوگل با ترفیع ساندار پیچای پر شد. مجموعاً، Alphabet و شرکت‌های تابعه آن به طور مداوم در بین 10 شرکت با ارزش و تأثیرگذار در جهان قرار دارند.