سوکروز یا سوکرالوز؟ تفاوت‌ها، مزایا و معایب

این ساختار سوکرالوز یا اسپلندا، یک شیرین‌کننده مصنوعی است.
MOLEKUUL/SCIENCE PHOTO LIBRARY/Getty Images

سوکروز و سوکرالوز هر دو شیرین‌کننده هستند، اما تفاوت‌های کلیدی بین آن‌ها وجود دارد که در انتخاب نوع شیرین‌کننده برای شما اهمیت دارد.

  • سوکروز (شکر): یک قند طبیعی است که در گیاهان یافت می‌شود و به عنوان شکر معمولی یا شکر سفره شناخته می‌شود.
  • سوکرالوز (اسپلندا): یک شیرین‌کننده مصنوعی است که در آزمایشگاه تولید می‌شود.

به‌طور خلاصه، تفاوت‌های کلیدی عبارتند از:

  • میزان شیرینی: سوکرالوز حدود 600 برابر شیرین‌تر از سوکروز است.
  • کالری: سوکرالوز فاقد کالری است، در حالی که سوکروز کالری دارد.
  • تاثیر بر بدن: سوکرالوز در بدن تجزیه نمی‌شود و از طریق سیستم گوارشی دفع می‌شود. با این حال، برخی تحقیقات نشان می‌دهند که ممکن است بر سلامت روده تاثیر بگذارد.

مقایسه سوکروز (شکر) و سوکرالوز (شیرین‌کننده مصنوعی)

سوکروز که با نام رایج شکر یا شکر سفره شناخته می‌شود، یک قند طبیعی است. در مقابل، سوکرالوز یک شیرین‌کننده مصنوعی است که در آزمایشگاه تولید می‌شود. سوکرالوز، مانند برند معروف اسپلندا، از نوع تری‌کلروسوکروز است. به همین دلیل ساختار شیمیایی آن‌ها با هم مرتبط است، اما دقیقاً یکسان نیست.

فرمول مولکولی سوکرالوز C12H19Cl3O8 و فرمول مولکولی سوکروز C12H22O11 است. در نگاه اول، مولکول سوکرالوز شبیه به مولکول شکر به نظر می‌رسد. تفاوت اصلی در این است که سه گروه اکسیژن-هیدروژن متصل به مولکول سوکروز، با اتم‌های کلر جایگزین شده‌اند تا سوکرالوز تشکیل شود.

برخلاف سوکروز، سوکرالوز در بدن متابولیزه (تجزیه) نمی‌شود. به همین دلیل سوکرالوز هیچ کالری‌ای به رژیم غذایی اضافه نمی‌کند. در حالی که یک قاشق چای‌خوری (4.2 گرم) سوکروز حاوی 16 کالری است. سوکرالوز تقریباً 600 برابر شیرین‌تر از سوکروز است. نکته مثبت دیگر این است که برخلاف بسیاری از شیرین‌کننده‌های مصنوعی، طعم تلخ ناخوشایندی ندارد.

درباره سوکرالوز

سوکرالوز در سال 1976 توسط دانشمندان شرکت Tate & Lyle در حین آزمایش طعم یک ترکیب قندی کلردار کشف شد. گفته می‌شود که پژوهشگری به نام Shashikant Phadnis به اشتباه تصور کرد همکارش، Leslie Hough، از او خواسته تا این ترکیب را بچشد (روالی غیرمعمول). او این کار را انجام داد و متوجه شد که این ترکیب در مقایسه با شکر به طرز چشمگیری شیرین است. این ترکیب ثبت اختراع شد و پس از آزمایش‌های متعدد، برای اولین بار در سال 1991 در کانادا به عنوان شیرین‌کننده‌ای غیر مغذی مورد تایید قرار گرفت.

سوکرالوز در طیف گسترده‌ای از pH و دماها پایدار است، بنابراین می‌توان از آن در پخت و پز استفاده کرد. این ماده با کد افزودنی E955 شناخته می‌شود و تحت نام‌های تجاری مختلفی از جمله Splenda، Nevella، Sukrana، Candys، SucraPlus و Cukren به فروش می‌رسد.

اثرات بر سلامتی

صدها مطالعه برای تعیین اثرات سوکرالوز بر سلامت انسان انجام شده است. از آنجایی که سوکرالوز در بدن تجزیه نمی‌شود، بدون تغییر از سیستم گوارشی عبور می‌کند. هیچ ارتباطی بین سوکرالوز و سرطان یا نقایص رشدی یافت نشده است. این ماده برای کودکان، زنان باردار و زنان شیرده بی‌خطر تلقی می‌شود. همچنین، برای افراد مبتلا به دیابت نیز ایمن است، با این حال، در برخی افراد می‌تواند سطح قند خون را افزایش دهد.

از آنجایی که سوکرالوز توسط آنزیم آمیلاز در بزاق تجزیه نمی‌شود، نمی‌تواند به عنوان منبع انرژی برای باکتری‌های دهان مورد استفاده قرار گیرد. به عبارت دیگر، سوکرالوز به بروز پوسیدگی دندان یا حفره‌های دندانی کمک نمی‌کند.

با این حال، جنبه‌های منفی استفاده از سوکرالوز نیز وجود دارد. مولکول سوکرالوز در صورت پخت طولانی مدت یا در دمای بسیار بالا، تجزیه می‌شود و ترکیبات بالقوه مضری به نام کلروفنول‌ها آزاد می‌کند. مصرف این ترکیبات می‌تواند ماهیت باکتری‌های روده را تغییر دهد، که به طور بالقوه نحوه پردازش قند واقعی و سایر کربوهیدرات‌ها را در بدن تغییر می‌دهد و احتمالاً منجر به سرطان و ناباروری مردان می‌شود.

همچنین، سوکرالوز ممکن است سطح انسولین و گلوکز خون را افزایش داده و حساسیت به انسولین را کاهش دهد، که همه اینها اثراتی هستند که افراد مبتلا به دیابت سعی در اجتناب از آن‌ها دارند. در عین حال، از آنجایی که این مولکول هضم نمی‌شود، در محیط زیست رها می‌شود و به آلودگی بیشتر و مشکلات بهداشت عمومی دامن می‌زند.

بیشتر درباره سوکرالوز بدانید

در حالی که سوکرالوز صدها برابر شیرین‌تر از شکر است، اما به شیرینی برخی دیگر از شیرین‌کننده‌ها که ممکن است صدها هزار برابر قوی‌تر از شکر باشند، نمی‌رسد. کربوهیدرات‌ها رایج‌ترین شیرین‌کننده‌ها هستند، اما برخی فلزات نیز طعم شیرینی دارند، از جمله بریلیم و سرب. در زمان‌های قدیم در روم، از استات سرب بسیار سمی یا "شکر سرب" برای شیرین کردن نوشیدنی‌ها استفاده می‌شد و همچنین برای بهبود طعم به رژ لب‌ها اضافه می‌شد.

شیمی

بیشتر