مادرلیکور چیست؟ تعریف، کاربردها و هر آنچه باید درباره Mother Liquor بدانید

اصطلاح "مادرلیکور" (Mother Liquor) که در گذشته در متون شیمیایی قدیمی رایج بود، به محلولی اشاره دارد که پس از فرآیند کریستالیزاسیون و جدا کردن کریستال‌ها باقی می‌ماند. به عبارت دیگر، وقتی یک محلول فوق اشباع – که معمولاً با گرم کردن محلول و افزودن ماده حل شونده تا جایی که دیگر حل نشود تهیه می‌شود – کریستالیزه می‌شود، مایع باقی‌مانده که حاوی مقداری از ماده حل شونده اصلی و ناخالصی‌هایی است که وارد ساختار کریستالی نشده‌اند، "مادرلیکور" نامیده می‌شود.

پس از رشد کریستال‌ها، این مایع از طریق فیلتراسیون جدا و نگهداری می‌شود. نکته قابل توجه این است که اغلب می‌توان کریستال‌های بیشتری را از همین مادرلیکور به دست آورد، زیرا هنوز حاوی ماده حل شونده است. بنابراین، مادرلیکور یک منبع بالقوه برای استخراج بیشتر کریستال‌ها به شمار می‌رود. فرآیند کریستالیزاسیون و استخراج مادرلیکور در صنایع مختلف کاربرد دارد.

مثالی از کاربرد مادرلیکور: شیره قند (Molasses)

یک نمونه بارز از کاربرد مادرلیکور، تولید شیره قند یا ملاس (Molasses) است. شیره قند در واقع از مادرلیکور به دست آمده در فرآیند پالایش شکر نیشکر تولید می‌شود. در این فرآیند، پس از استخراج کریستال‌های شکر، مایع باقیمانده، یعنی همان مادرلیکور، غلیظ و تبدیل به شیره قند می‌شود. شیره قند بسته به میزان فرآوری و نوع نیشکر استفاده شده، دارای درجات مختلفی از رنگ و غلظت است و کاربردهای گوناگونی در صنایع غذایی و دارویی دارد. بنابراین، شیره قند یک نمونه ملموس از نحوه استفاده از مادرلیکور به عنوان یک محصول جانبی ارزشمند در فرآیندهای صنعتی است. در واقع کریستالیزاسیون و استخراج مادرلیکور نه تنها در تولید شکر، بلکه در فرآیندهای تولید بسیاری از مواد کاربرد دارد.