اقیانوس هند و دریاهای حاشیه‌ای آن
اقیانوس هند، با مساحتی بالغ بر 68,566,000 کیلومتر مربع، سومین اقیانوس بزرگ جهان پس از اقیانوس‌های آرام و اطلس به شمار می‌رود. این پهنه آبی وسیع بین قاره‌های آفریقا، آسیا، استرالیا و اقیانوس جنوبی قرار گرفته است. عمق متوسط اقیانوس هند حدود 3,963 متر است، اما عمیق‌ترین نقطه آن درازگودال جاوه با عمق 7,258 متر است.
اقیانوس هند به دلیل تأثیرگذاری بر الگوهای آب و هوایی موسمی در جنوب شرقی آسیا و همچنین موقعیت استراتژیکش در طول تاریخ، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این اقیانوس به عنوان یک مسیر حیاتی برای تجارت دریایی، همواره مورد توجه قدرت‌های جهانی بوده است.
دریاهای حاشیه‌ای اقیانوس هند
اقیانوس هند با هفت دریای حاشیه‌ای هم‌مرز است. دریای حاشیه‌ای به بخشی از آب اطلاق می‌شود که تا حدی بسته بوده و به اقیانوس باز متصل است. در ادامه، این دریاها بر اساس مساحت فهرست شده‌اند:
- دریای عرب: با مساحت 3,862,000 کیلومتر مربع، بزرگترین دریای حاشیه‌ای اقیانوس هند است. این دریا به دلیل موقعیت استراتژیک خود و قرارگیری در مسیرهای تجاری مهم، از اهمیت بالایی برخوردار است.
- خلیج بنگال: دومین دریای بزرگ حاشیه‌ای با مساحت 2,172,000 کیلومتر مربع. خلیج بنگال تحت تأثیر شدید جریان‌های موسمی قرار دارد و نقش مهمی در کشاورزی منطقه ایفا می‌کند.
- دریای آندامان: مساحت این دریا 600,000 کیلومتر مربع است. دریای آندامان به دلیل داشتن تنوع زیستی بالا و جزایر زیبا، از مقاصد گردشگری محبوب به شمار می‌رود.
- دریای سرخ: دریای سرخ با مساحت 438,000 کیلومتر مربع، یک آبراه حیاتی بین آسیا و آفریقا است. این دریا به دلیل شوری بالا و اکوسیستم منحصر به فرد خود، شناخته شده است.
- دریای جاوه: مساحت دریای جاوه 320,000 کیلومتر مربع است. این دریا در نزدیکی جزیره جاوه اندونزی قرار دارد و از نظر شیلات و حمل و نقل دریایی اهمیت دارد.
- خلیج فارس: خلیج فارس با مساحت 251,000 کیلومتر مربع، یک پهنه آبی استراتژیک و غنی از منابع نفتی است. این خلیج به دلیل موقعیت جغرافیایی خود، نقش مهمی در اقتصاد جهانی ایفا می‌کند.
- دریای زنگبار: این دریا در سواحل شرقی آفریقا واقع شده و مساحت آن مشخص نیست.
