آشنایی با فلزات گرانبها: طلا، نقره، پلاتین، پالادیوم و...

چهار فلز گرانبهای اصلی عبارتند از طلا، نقره، پلاتین و پالادیوم. در این متن به بررسی عواملی که فلزات را از سایر فلزات متمایز می کند و همچنین لیستی از فلزات گرانبها پرداخته شده است.

چه چیزی فلز را گرانبها می کند؟

فلزات گرانبها، فلزات بنیادی هستند که ارزش اقتصادی بالایی دارند. در برخی موارد، این فلزات به عنوان ارز استفاده شده اند و در موارد دیگر، ارزش آن ها به دلیل کاربردهای متنوع و نادربودنشان است.

معروف ترین فلزات گرانبها مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارند و در جواهرات، ارز و سرمایه گذاری ها به کار می روند. این فلزات شامل:

طلا

طلا به دلیل رنگ زرد خاصش، به راحتی قابل شناسایی است. محبوبیت طلا به خاطر رنگ، شکل پذیری و هدایت الکتریکی آن است.

کاربردها: جواهرات، الکترونیک، حفاظ های تابش، عایق حرارتی

منابع اصلی: آفریقای جنوبی، ایالات متحده، چین، استرالیا

نقره

نقره فلز محبوبی برای جواهرات است، اما ارزش آن فراتر از زیبایی آن است. این فلز بالاترین رسانایی الکتریکی و حرارتی را دارد و کمترین مقاومت تماس را نشان می دهد.

کاربردها: جواهرات، سکه ها، باتری ها، الکترونیک، دندانپزشکی، عوامل ضد میکروبی، عکاسی

منابع اصلی: پرو، مکزیک، شیلی، چین

پلاتین: گرانبها ترین فلز؟

پلاتین فلزی متراکم، شکل پذیر و با مقاومت عالی در برابر خوردگی است. این فلز تقریباً ۱۵ برابر نادرتر از طلا بوده و به طور گسترده ای استفاده می شود. این ترکیب از نادر بودن و کارایی ممکن است پلاتین را به گرانبهاترین فلز تبدیل کند.

کاربردها: کاتالیزورها، جواهرات، تسلیحات، دندانپزشکی

منابع اصلی: آفریقای جنوبی، کانادا، روسیه

پالادیوم

پالادیوم از نظر خصوصیات مشابه پلاتین است. این عنصر می تواند مقدار زیادی هیدروژن را جذب کند و در دماهای بالا پایدار می ماند.

کاربردها: جواهرات "طلای سفید"، کاتالیزورهای خودرو، پوشش الکترودها در الکترونیک

منابع اصلی: روسیه، کانادا، ایالات متحده، آفریقای جنوبی

رودیم

رودیم فلزی نادر و بازتابنده است که مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارد و دارای نقطه ذوب بالایی نیز می باشد.

کاربردها: بازتابندگی، از جمله در جواهرات، آینه ها و کاربردهای خودرویی

منابع اصلی: آفریقای جنوبی، کانادا، روسیه

ایلریدیم

ایلریدیم یکی از متراکم ترین فلزات گرانبها است و یکی از بالاترین نقاط ذوب را دارد. این فلز همچنین مقاوم ترین عنصر در برابر خوردگی است.

کاربردها: نوک قلم، ساعت ها، جواهرات، قطب نما، الکترونیک، پزشکی، صنعت خودرو

منبع اصلی: آفریقای جنوبی

اوزمیوم

اوزمیوم می تواند بین ایلریدیم و خودش به عنوان عنصری با بالاترین چگالی در نظر گرفته شود. این فلز آبی رنگ بسیار سخت و شکننده است و نقطه ذوب بالایی دارد. اگرچه به دلیل سنگینی و شکنندگی اش نمی توان از آن در جواهرات استفاده کرد و بویی ناخوشایند دارد، این فلز گرانبها در ساخت آلیاژها مورد استقبال قرار می گیرد.

کاربردها: نوک قلم، تماس های الکتریکی، سخت کردن آلیاژهای پلاتین

منابع اصلی: روسیه، آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی

سایر فلزات گرانبها

برخی دیگر از عناصر گاهی به عنوان فلزات گرانبها شناخته می شوند. رنیوم معمولاً در این لیست گنجانده می شود و برخی منابع ایندیم را نیز فلز گرانبها می دانند. آلیاژهایی که با استفاده از فلزات گرانبها ساخته می شوند، خودشان نیز گرانبها هستند. یک مثال خوب الکتروم است که آلیاژ طبیعی نقره و طلا می باشد.

مس چطور؟

مس گاهی به عنوان فلز گرانبها در نظر گرفته می شود زیرا در ارز و جواهرات استفاده می شود، اما چون مس فراوان است و به راحتی در هوای مرطوب اکسید می شود، معمولاً به عنوان "گرانبها" شناخته نمی شود.