خطرات پنهان استفاده مجدد از بطری‌های پلاستیکی: راهنمای انتخاب بطری آب سالم
شاید شنیده باشید که شستن بطری‌های پلاستیکی با آب گرم و صابون، آن‌ها را برای استفاده‌ی مجدد ایمن می‌کند. در بسیاری از موارد، این گفته درست است و می‌توانید چند بار از این بطری‌ها استفاده کنید. اما تحقیقات جدید درباره‌ی مواد شیمیایی سمی موجود در بطری‌های لکسان (پلاستیک شماره 7) نشان می‌دهد که حتی دوست‌داران محیط زیست نیز باید از استفاده‌ی مجدد یا خرید این بطری‌ها خودداری کنند.
بر اساس تحقیقات، مواد غذایی و نوشیدنی‌هایی که در این ظروف نگهداری می‌شوند (به‌ویژه بطری‌های آب پلاستیکی که در کوله‌پشتی کوهنوردان دیده می‌شوند)، ممکن است حاوی مقدار کمی بیسفنول آ (BPA) باشند. BPA یک ماده‌ی شیمیایی مصنوعی است که می‌تواند در عملکرد سیستم هورمونی بدن اختلال ایجاد کند. بنابراین، انتخاب بطری آب مناسب و آگاهی از خطرات بطری پلاستیکی امری ضروری است. برای حفظ سلامتی، به دنبال بطری‌های بدون BPA باشید.
استفاده‌ی مکرر از بطری‌های پلاستیکی و احتمال نشت مواد شیمیایی سمی
استفاده‌ی مکرر از بطری‌های پلاستیکی، به خصوص بطری‌هایی که در اثر شستشو و استفاده‌ی روزمره دچار خراش و ساییدگی شده‌اند، خطر نشت مواد شیمیایی را افزایش می‌دهد. این خراش‌ها و ترک‌های ریز، محل خروج مواد مضری مانند BPA هستند.
مرکز تحقیقات و سیاست‌گذاری محیط زیست کالیفرنیا با بررسی 130 مطالعه در این زمینه، ارتباط بین BPA و سرطان سینه و رحم، افزایش خطر سقط جنین و کاهش سطح تستوسترون را تایید کرده است. BPA همچنین می‌تواند تاثیرات مخربی بر رشد کودکان داشته باشد. (والدین گرامی توجه داشته باشید: برخی از شیشه‌های شیر و لیوان‌های آموزشی نوزادان از پلاستیک‌های حاوی BPA ساخته شده‌اند.)
بسیاری از متخصصان بر این باورند که میزان BPA که در اثر استفاده‌ی عادی از بطری‌ها به مواد غذایی و نوشیدنی‌ها منتقل می‌شود، بسیار کم است. اما نگرانی‌هایی درباره‌ی اثر تجمعی این دوزهای کوچک در طول زمان وجود دارد. بنابراین، انتخاب بطری آب مناسب و عاری از مواد مضر، به خصوص برای کودکان، از اهمیت بالایی برخوردار است. به جای بطری‌های پلاستیکی ارزان‌قیمت، به دنبال بطری‌های بدون BPA و با کیفیت باشید تا از خطرات بطری پلاستیکی در امان بمانید.
چرا نباید از بطری‌های آب و نوشابه پلاستیکی مجدداً استفاده کرد؟
متخصصان بهداشت توصیه می‌کنند از استفاده‌ی مجدد بطری‌های ساخته شده از پلاستیک شماره 1 (پلی‌اتیلن ترفتالات یا PET/PETE)، که شامل اکثر بطری‌های یک‌بار مصرف آب، نوشابه و آبمیوه می‌شود، خودداری کنید. این بطری‌ها ممکن است برای یک بار استفاده بی‌خطر باشند، اما استفاده‌ی مجدد از آن‌ها توصیه نمی‌شود.
مطالعات نشان می‌دهند که این ظروف، به ویژه زمانی که آسیب دیده‌اند و در شرایط ایده‌آل نیستند، ممکن است DEHP (دی‌اتیل‌هگزیل فتالات) را آزاد کنند. DEHP یک ماده‌ی سرطان‌زای احتمالی برای انسان است. بنابراین، برای کاهش خطرات بطری پلاستیکی، به جای استفاده‌ی مکرر از بطری‌های یک‌بار مصرف، از بطری آب باکیفیت و قابل استفاده‌ی مجدد استفاده کنید.
میلیون‌ها بطری پلاستیکی سر از دفن‌گاه‌ها در می‌آورند
در هر دقیقه، یک میلیون بطری پلاستیکی در سراسر جهان خریداری می‌شود، یعنی 20000 بطری در هر ثانیه! فقط در سال 2016، 480 میلیارد بطری به فروش رسید. خوشبختانه، این ظروف به راحتی قابل بازیافت هستند و تقریباً تمام سیستم‌های بازیافت شهری آن‌ها را جمع‌آوری می‌کنند. با این حال، استفاده از آن‌ها هنوز هم از نظر زیست‌محیطی مسئولانه نیست.
مرکز بین‌المللی حقوق محیط زیست غیرانتفاعی دریافته است که در سال 2019، تولید و سوزاندن پلاستیک بیش از 850 میلیون تن گازهای گلخانه‌ای، انتشارات سمی و آلاینده‌هایی تولید می‌کند که به گرمایش جهانی کمک می‌کنند.
حتی با وجود اینکه بطری‌های PET قابل بازیافت هستند، کمتر از نیمی از بطری‌های خریداری شده در سال 2016 برای بازیافت جمع‌آوری شدند و تنها 7 درصد از آن‌ها به بطری‌های جدید تبدیل شدند. بقیه هر روز سر از دفن‌گاه‌ها در می‌آورند. بنابراین، کاهش مصرف بطری پلاستیکی و انتخاب جایگزین‌های پایدارتر، نقش مهمی در حفظ محیط زیست ایفا می‌کند. با انتخاب بطری آب قابل استفاده‌ی مجدد و کمک به بازیافت بطری پلاستیکی، می‌توانیم سهمی در کاهش آلودگی داشته باشیم.
سوزاندن بطری‌های پلاستیکی، انتشار مواد شیمیایی سمی
یکی دیگر از انتخاب‌های نامناسب برای بطری‌های آب، چه قابل استفاده‌ی مجدد و چه غیرقابل استفاده، پلاستیک شماره 3 (پلی‌وینیل کلراید/PVC) است. این نوع پلاستیک می‌تواند مواد شیمیایی مختل‌کننده‌ی هورمون را به مایعات ذخیره شده در آن وارد کند و همچنین هنگام سوزاندن، مواد سرطان‌زای مصنوعی را در محیط آزاد کند.
همچنین نشان داده شده است که پلاستیک شماره 6 (پلی‌استایرن/PS) استایرن را، که یک ماده‌ی سرطان‌زای احتمالی برای انسان است، به غذا و نوشیدنی‌ها وارد می‌کند. بنابراین، آگاهی از خطرات بطری پلاستیکی و انتخاب بطری آب سالم و ایمن، به ویژه در برابر حرارت و نور خورشید، بسیار مهم است. از خرید و استفاده از بطری‌های ساخته شده از PVC و پلی‌استایرن خودداری کنید.
بطری‌های قابل استفاده‌ی مجدد ایمن هم وجود دارند
بطری‌های پلاستیکی تنها ظروف قابل استفاده‌ی مجددی نیستند که در دسترس مصرف‌کنندگان قرار دارند. گزینه‌های ایمن‌تر شامل بطری‌های ساخته شده از HDPE (پلاستیک شماره 2)، پلی‌اتیلن کم‌چگالی (LDPE یا پلاستیک شماره 4) یا پلی‌پروپیلن (PP یا پلاستیک شماره 5) هستند.
بطری‌های آب آلومینیومی و استیل ضد زنگ، مانند بطری‌هایی که در فروشگاه‌های آنلاین و بسیاری از فروشگاه‌های مواد غذایی طبیعی پیدا می‌کنید، انتخاب‌های ایمن‌تری هستند که می‌توانند به طور مکرر استفاده شوند و در نهایت بازیافت شوند. بنابراین، برای انتخاب یک بطری آب سالم و سازگار با محیط زیست، به دنبال بطری‌های استیل ضد زنگ یا آلومینیومی باشید. این بطری‌های قابل استفاده‌ی مجدد جایگزین مناسبی برای کاهش خطرات بطری پلاستیکی هستند.
