پرتوهای هسته‌ای چیست؟ تعریف، انواع و کاربردها

تشعشعات هسته ای ممکن است به نور، گرما یا ذرات پرانرژی اطلاق شود که از فروپاشی، شکافت یا همجوشی هسته ای ساطع می شوند.
Ian Cuming / Getty Images

پرتوهای هسته‌ای به ذرات و فوتون‌هایی گفته می‌شود که در واکنش‌های هسته‌ای آزاد می‌شوند. این واکنش‌ها در هسته اتم رخ می‌دهند و پرتوهای حاصل، انرژی بسیار بالایی دارند. به همین دلیل، این نوع پرتوها به عنوان پرتوهای یونیزان نیز شناخته می‌شوند، زیرا قادرند الکترون‌ها را از اتم‌ها و مولکول‌ها جدا کرده و آن‌ها را یونیزه کنند. نام‌های دیگر این پرتوها، تابش هسته‌ای یا تشعشع هسته‌ای هستند.

انواع پرتوهای هسته‌ای

پرتوهای هسته‌ای طیف گسترده‌ای را شامل می‌شوند. پرتوهای گاما و ایکس، به همراه بخش پرانرژی طیف الکترومغناطیسی، در این دسته قرار می‌گیرند. ذرات زیراتمی یونیزان نیز، مانند ذرات آلفا، بتا، نوترون‌ها، میون‌ها، مزون‌ها، پوزیترون‌ها و پرتوهای کیهانی، در واکنش‌های هسته‌ای آزاد شده و به عنوان پرتوهای هسته‌ای شناخته می‌شوند. این ذرات به دلیل سرعت و انرژی بالا، می‌توانند اثرات مخربی بر سلول‌های زنده داشته باشند.

به طور خلاصه، پرتوهای هسته‌ای مجموعه‌ای از ذرات و امواج پرانرژی هستند که از هسته اتم ساطع می‌شوند و به دلیل خاصیت یونیزه‌کنندگی، اهمیت ویژه‌ای در حوزه‌های مختلف علمی و صنعتی دارند.

مثالی از تابش هسته‌ای: شکافت اورانیوم ۲۳۵

در فرایند شکافت هسته‌ای اورانیوم ۲۳۵ (U-235)، تابش هسته‌ای آزاد شده شامل نوترون‌ها و فوتون‌های پرتو گاما است. این ذرات و امواج پرانرژی نقش مهمی در ادامه واکنش زنجیره‌ای شکافت و تولید انرژی دارند.

شیمی

بیشتر

چرا مجسمه آزادی سبز رنگ است؟

مجسمه آزادی به رنگ سبز درآمده است زیرا مس روی سطح آن در اثر واکنش با هوا و آب، پوشش سبز رنگی به نام پاتینا ایجاد کرده است....